So với nhiều địa phương trong cả nước, việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn Thủ đô còn khá khiêm tốn. Thực tế đòi hỏi thành phố phải nhanh chóng có các giải pháp khắc phục hạn chế, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm nông nghiệp trong điều kiện diện tích đất cho nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp.

Theo số liệu của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, hiện nay trên địa bàn thành phố có một số cơ sở triển khai ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, chế biến, bảo quản nông sản cho năng suất, chất lượng nông sản, giá trị gia tăng cao như trong lĩnh vực trồng hoa có hơn 110 ha ứng dụng công nghệ cao trong khâu sản xuất giống, tưới nước tiết kiệm, sử dụng nhà màng, nhà lưới, điều khiển nhiệt độ, ánh sáng.

Gần 950 ha cây ăn quả thực hiện ứng dụng công nghệ cao trong nuôi cấy mô lựa chọn giống và bao buồng, tưới nước...

Trong lĩnh vực chăn nuôi, nhiều đơn vị đã nhập các giống gà, lợn từ nước ngoài về cải thiện chất lượng đàn giống trong nước; sử dụng phương pháp thụ tinh nhân tạo đối với bò, lợn...

Điểm nhấn về thành công ứng dụng khoa học công nghệ trong nông nghiệp thời gian qua là lĩnh vực sản xuất hoa.

Với diện tích khoảng 2.700 ha đất trồng hoa, đến nay thành phố đã hình thành được 50 vùng sản xuất tập trung chuyên canh với quy mô hơn 20 ha, tại các huyện Mê Linh, Đan Phượng, các quận Tây Hồ, Bắc Từ Liêm… cho thu nhập từ 500 triệu đồng đến 1,5 tỷ đồng/ha/năm.

Đặc biệt như Hợp tác xã Đan Hoài, Công ty Flora Việt Nam tại huyện Đan Phượng đã đầu tư nhà kính, hệ thống tưới nước, điều hòa nhiệt độ, độ ẩm để trồng các loại hoa cao cấp như hoa ly, hoa lan; doanh thu đạt từ bốn đến năm tỷ đồng/năm.

Tuy nhiên, đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội cũng thừa nhận, các mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn Thủ đô còn ít.

Việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp còn nhiều hạn chế. Công nghệ cao mới chỉ được ứng dụng ở một số công đoạn nhỏ trong chuỗi sản xuất, sơ chế, bảo quản sản phẩm, dẫn đến năng suất, chất lượng và giá trị nông sản chưa cao, thiếu tính cạnh tranh.

Nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp là đòi hỏi nguồn đầu tư lớn. Hạ tầng giao thông, thủy lợi, điện, hệ thống xử lý môi trường chưa được đầu tư đồng bộ.

Đáng chú ý, việc tích tụ ruộng đất để cho doanh nghiệp thuê đầu tư sản xuất gặp rất nhiều khó khăn. Bí thư Huyện ủy Sóc Sơn Phạm Xuân Phương cho biết, với lợi thế đất rộng, lãnh đạo huyện rất mong muốn các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp.

Thực tế, nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đã đến địa phương tìm hiểu, thuê đất, nhưng đều chưa thành công. Mới đây, một doanh nghiệp đã đề nghị huyện tạo điều kiện cho thuê 35 ha đất để trồng dược liệu sạch, nhưng sau ba tháng các cán bộ từ huyện đến xã, thôn lăn lộn đến từng hộ dân vẫn không thể có đủ đất cho doanh nghiệp.

Người dân có tâm lý giữ đất, sẵn sàng bỏ ruộng hoang lãng phí, nhưng không cho doanh nghiệp thuê hoặc chỉ đồng ý cho thuê ngắn hạn từ một đến hai năm.

Một khó khăn lớn khác hiện nay là quy hoạch phát triển sản xuất nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn thành phố chưa hoàn thành. Hà Nội vẫn chưa tìm ra sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu. Mô hình sản xuất nông nghiệp nông thôn mới chưa được định hình.

Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội Phạm Văn Khương đề xuất, Thành phố cần chỉ đạo các cơ quan chức năng sớm hoàn thành quy hoạch sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, trong đó chú ý phát triển theo các tiểu vùng sinh thái phù hợp, tập trung phát triển tại các vùng đất bãi.

Do đất sản xuất nông nghiệp ở Hà Nội có giá trị cao và ngày càng thu hẹp, không nhất thiết phát triển những mô hình quy mô lớn, mà ưu tiên phát triển vào phân khúc có giá trị gia tăng cao như con giống, cây giống; công nghệ sơ chế, chế biến nông sản.

Bổ sung, nâng cấp những dự án vùng sản xuất chuyên canh có hiệu quả, như sản xuất cây ăn quả, rau an toàn phát triển theo hướng công nghệ cao.

Đối với những địa phương khó tích tụ ruộng đất, sau khi ruộng đất được dồn đổi đã hình thành quỹ đất công lớn, có thể cho doanh nghiệp thuê để đầu tư.

Mới đây, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Ngô Thị Thanh Hằng yêu cầu, các địa phương cần khắc phục hạn chế trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện trong năm nay.

Các sở, ban, ngành sớm hướng dẫn cụ thể hóa các chính sách, có chính sách ưu đãi đặc thù, nhất là trong việc tích tụ đất đai để thu hút doanh nghiệp, hộ dân đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp các sở, ngành xây dựng một điểm ứng dụng công nghệ cao của thành phố.

Các địa phương chủ động tìm hiểu, đề xuất phương án đầu tư xây dựng mô hình phù hợp theo điều kiện, hoàn cảnh cụ thể để tạo điểm nhấn trong sản xuất nông nghiệp, thuyết phục doanh nghiệp, người dân tham gia.

Hy vọng, với chỉ đạo quyết liệt này, thành phố Hà Nội sẽ có hướng đi riêng trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao trong thời gian sớm nhất.

Theo Nhân dân