Sử dụng hình ảnh để truyền đạt tin tức, báo ảnh đã định hình cách chúng ta nhìn thế giới kể từ giữa thế kỷ 19. Điều này bắt đầu khi nhiếp ảnh chiến trường đã lan rộng sang các sự kiện đáng tin cậy khác, bao gồm các môn thể thao, và thậm chí là kể cả truyện dài qua những đoạn tiểu luận có ảnh.

Trong khi một số người nói rằng thời kỳ hoàng kim của nó đã trôi qua với việc đóng cửa các tạp chí ảnh như LIFE, phóng viên ảnh đang thích nghi, sử dụng các công nghệ mới và cách tiếp cận mới để tiếp tục kể những câu chuyện quan trọng của xã hội đương đại.

Chúng ta hãy nhìn vào nguồn gốc của báo ảnh và hành trình của nó qua lịch sử, từ những cuộc tranh luận lịch sử đến các cuộc tranh luận và nhiếp ảnh gia mang tính biểu tượng.

Nhiếp ảnh chiến trường và nguồn gốc của Báo ảnh

Báo ảnh có nguồn gốc từ nhiếp ảnh chiến tranh, với việc Roger Fenton đi tiên phong trong lĩnh vực này trong cuộc chiến Crimea. Fenton là nhiếp ảnh gia chiến tranh chính thức đầu tiên, chụp những bức ảnh cho thấy các tác động của chiến tranh. 

Tác phẩm của ông đã được xuất bản trên tờ Illustrated London News, đưa những hình ảnh này đến với khán giả đại chúng lần đầu tiên.

Minh họa các bài báo bằng hình ảnh chỉ có thể thực hiện được tùy thuộc vào những tiến bộ trong công nghệ. Những bức ảnh sớm đã được in bằng kỹ thuật in nổi, với Illustrated London News là ấn phẩm hàng tuần đầu tiên sử dụng rộng rãi công nghệ này.

Trong cuộc nội chiến Hoa Kỳ, nhiếp ảnh gia Mathew Brady đã chụp những cảnh về cuộc sống của trại và các chiến trường của Harper's Weekly.

Brady bắt đầu bằng việc chụp ảnh quân đội trước khi khởi hành, khai thác ý tưởng rằng họ sẽ không trở lại và muốn có một chân dung cho những người họ hàng của họ.

Mối quan tâm của ông nhanh chóng quay sang chiến tranh, và ông nộp đơn trực tiếp cho Tổng thống Lincoln để được phép đi đến các địa điểm chiến đấu.

Năm 1861, ông bắt đầu cuộc hành trình chụp ảnh Nội chiến Hoa Kỳ, ở những lần dấn thân vào nguy hiểm trong trận chiến - mặc dù những hạn chế về công nghệ đã khiến ông không thể chụp ảnh khi các đối tượng đang di chuyển.

Brady's là một nhà hoạt động lớn, với việc anh ta tuyển hơn 20 trợ lý, mỗi người đều được trang bị phòng tối di động.

Mặc dù đôi khi ông bị chỉ trích vì không tự mình chụp tất cả các hình ảnh, nhưng tác phẩm của ông và thành công kế tiếp từ cuộc triển lãm đầu tiên vào năm 1862 đã giúp ông được công nhận là một trong những người tiên phong của tạp chí ảnh.

Tư liệu xã hội và những tiến bộ trong công nghệ

Vào nửa cuối của thế kỷ 19, lĩnh vực này mở rộng ra ngoài các bức tranh về chiến tranh và thiên tai.

Nhiếp ảnh gia John Thomson kết hợp với nhà báo Adolphe Smith làm việc cho một tạp chí hàng tháng miêu tả cuộc sống của những người trên đường phố London.

Từ 1876 đến Năm 1877, Street Life in London đã cách mạng hóa lĩnh vực này bằng cách sử dụng hình ảnh làm phương tiện nổi trội của việc kể chuyện.

Hai sự phát triển công nghệ quan trọng cũng đã giúp thúc đẩy lĩnh vực này tiến lên phía trước việc in nửa tông và bột cháy sáng.

Ảnh nửa tông mà cuối cùng được thay thế bằng việc chạm khắc, cho phép phạm vi bóng tối đầy đủ trong bức ảnh được in và thúc đẩy quá trình in ấn rất nhiều.

Vào đầu những năm 1900, công nghệ này sẽ được chấp nhận bởi hầu hết các bài báo hàng ngày. Bột cháy sáng cho phép chụp ảnh chân thực trong nhà, điều đã là nền tảng cho phóng viên ảnh hàng đầu của thời đại – Jacob Riis.

Một người nhập cư Đan Mạch, Riis đã đến Hoa Kỳ vào năm 1870. Tác phẩm nổi tiếng của ông, How the Other Half Lives, đã ghi lại cuộc sống của những người nhập cư sống trong khu ổ chuột và căn hộ chung cư ở New York.

Được sử dụng làm chất xúc tác cho cải cách xã hội, tác phẩm của ông đã cho thấy sức mạnh thực sự mà các phóng viên ảnh có thể có để thúc đẩy sự thay đổi.

Thời hoàng kim của phóng viên ảnh

Từ những năm 1930 đến những năm 1970, tạp chí điện ảnh đã chứng kiến "thời đại hoàng kim", nơi mà công nghệ và lợi ích công cộng liên kết để đẩy lĩnh vực lên tầm cao mới.

Những sự đổi mới như bóng đèn flash và máy ảnh Leica 35mm nhỏ gọn đã làm cho nhiếp ảnh trở nên di động hơn bao giờ hết.

Các tạp chí dựa trên ảnh như Berliner Illustrate Zeitung, The New York Daily News và LIFE đã tuyển lượng lớn nhân viên của các nhiếp ảnh gia và sử dụng bài viết ảnh như một phương tiện phổ biến tin tức.

Phụ nữ cũng trở thành những nhân vật hàng đầu trong lĩnh vực này, với Margaret Bourke-White là nữ phóng viên chiến tranh nữ Mỹ đầu tiên và là nhiếp ảnh gia bìa đầu tiên của tạp chí LIFE.

Dorothea Lange là một trong nhiều nhiếp ảnh gia được cơ quan Farm Security Administration thuê để ghi lại cuộc Đại suy thoái. Là một nhà tiên phong trong nhiếp ảnh tài liệu, hình ảnh Mẹ của Người di cư của cô đã trở thành biểu tượng của thời đại.

Trong một sự phát triển quan trọng khác, trong năm 1947, các phóng viên ảnh Robert Capa, David "Chim" Seymour, và Henri Cartier-Bresson là những người đã tạo ra những bức ảnh Magnum.

Nhiếp ảnh gia có được sự hợp tác này đã khai thác sức mạnh tập thể của các thành viên để bao quát các sự kiện lớn của thế kỷ 20.

Phóng viên ảnh thời nay

Cùng với sự suy thoái của các tạp chí ảnh và báo in nói chung, phóng viên ảnh cũng bị ảnh hưởng theo.

Ảnh báo chí cũng được coi như là một thể loại nghệ thuật. Các giải thưởng như World Press Photo và Pulitzer được trao cho các bức ảnh xuất sắc hàng năm.

Các giải này trải dài trên tám lĩnh vực, từ thể thao đến các dự án dài hơi, cho thấy chiều rộng và sâu của thể loại này.

Sự xuất hiện của công nghệ số cũng thay đổi báo ảnh. Trong một lĩnh vực mà các quy tắc đạo đức nghề nghiệp rất quan trọng, một bức ảnh báo chí được soi xét rất chặt chẽ. Các phóng viên ảnh luôn phải tâm niệm không được dàn dựng hay chỉnh sửa.

Với ảnh kỹ thuật số, việc chỉnh sửa đang rất dễ dàng, nên sự trung thực được đề rất cao. Trên thực tế, có tới 20% số bức ảnh tham gia World Press Photo bị loại do chỉnh sửa.

Đến thời của mạng xã hội và tính tức thời của nó đã tác động mạnh mẽ đến vai trò của các phóng viên ảnh.

Nhiều tờ báo đã đơn giản chỉ cần lên mạng và nhặt những bức ảnh hay clip của cộng đồng để đăng lên là xong, dù nhiều khi số lượng và chất lượng không đi đôi với nhau. Người ta chứng kiến nhiều phóng viên ảnh kỳ cựu bị mất việc.

Khi các tạp chí bây giờ chủ yếu lấy ảnh từ các tay máy tự do hơn là tuyển phóng viên ảnh vào tòa soạn, các phóng viên ảnh cần tập trung vào những góc khuất của đời sống mà báo chí chính thống thường bỏ qua để nuôi sống được mình.

Như nhiếp ảnh gia Benjamin Lowy nổi tiếng sử dụng iPhone cho ra những bức ảnh dữ dội, đã khiến ông được lên trang bìa tạp chi Time năm 2012.

Ella Hoang (Theo Mymodernmet)