Ngành gạo Đài Loan thành công trong việc dùng 'big data' để đối phó với biến đổi khí hậu
Khi những người nông dân trồng lúa tại thung lũng tách giãn, nằm ở phía đông Đài Loan (Trung Quốc), gieo cấy trở lại sau vụ thu hoạch mùa hè vào tháng 7, họ đã dựa vào những cơn bão tấn công đảo vào cuối mùa hè và đầu mùa thu vì mang lại lượng mưa lớn trong giai đoạn tăng trưởng sớm của vụ mùa.
Tuy nhiên năm nay, từng cơn bão nhiệt đới trên Thái Bình Dương đã đột ngột quay về hướng bắc và hướng đến Nhật Bản.
"Những thay đổi về khí hậu là điều mà chúng ta không thể dự đoán. Nhiều người nông dân dựa vào lịch canh tác truyền thống, nhưng thực tế khí hậu không còn theo lịch đó nữa", ông Chen Cheng-hung, người điều hành một nhà máy xay lúa gia đình.
Ông và hàng xóm của mình hiện tìm đến một công cụ mới để tồn tại trong thời kì biến đổi khí hậu, đó là dữ liệu lớn (big data). Trong một dự án thí điểm được thực hiện trong 5 tháng qua, Owlting, một công ty khởi nghiệp ở Đài Bắc, đã trang bị cho một cánh đồng lúa hữu cơ do Wei Jui-ting, một nông dân trẻ địa phương, một bộ cảm biến theo dõi mưa, nhiệt độ và hóa chất trong đất.
Qua bộ định tuyến mạng không dây do Huawei sản xuất, một công ty thiết bị viễn thông Trung Quốc, hệ thống của Owlting đã cung cấp dữ liệu trực tuyến, cho phép người tiêu dùng theo dõi sản phẩm họ mua được trồng như thế nào.
Tuy nhiên, Owlting có kế hoạch lớn hơn nhiều cho thông tin. Ngày 15/11, khi bố của ông Wei lái máy gặt đập của mình vào khu ruộng, các kĩ sư từ Đài Bắc đã lấy lại các cảm biến và bắt đầu thu thập thông tin.
"Nó sẽ trở thành một phần của cơ sở dữ liệu đang phát triển, và cuối cùng sẽ cho phép nông dân tối ưu hóa chu kì sản xuất của họ", ông Darren Wang, Giám đốc điều hành của Owlting, cho biết.
Big data - trở thủ của ngành nông nghiệp
Big data đã được đưa vào nhiều lĩnh vực trong vài năm trở lại đây. Ví dụ như, nhà sản xuất máy kéo John Deere cài đặt các cảm biến trên nhiều máy nông nghiệp mà công ty bán.
Tại Mỹ và Châu Âu, ngày càng nhiều doanh nghiệp nông nghiệp ghi lại quy trình sản xuất của họ để thu hút người tiêu dùng, những người muốn đảm bảo đang mua sản phẩm địa phương hoặc hữu cơ. Tại Đài Loan, các nhà nghiên cứu nông nghiệp được chính phủ hậu thuẫn đã sử dụng các cảm biến để thu thập dữ liệu cho nhân giống trái cây nhiệt đới.
Owlting muốn tạo ra một nền tảng mới trong việc kết hợp các chức năng khác nhau và thêm một chức năng khác là dịch vụ tài chính. Ông Wang, một cựu kĩ sư cơ sở dữ liệu tại Google, đã thử nghiệm blockchain trong thanh toán, du lịch và thực phẩm. Và ông đang triển khai một công cụ cho các công ty bảo hiểm.
Chính phủ địa phương đang thúc đẩy sự phát triển của bảo hiểm nông dân, một thị trường mà theo thời gian, họ hi vọng sẽ giảm nhu cầu trợ cấp của nhà nước sau mỗi cơn bão hoặc mưa lớn.
Mặc dù vậy, sản phẩm bảo hiểm mới vẫn chưa mang lại hiệu quả vì người nông dân không muốn trả tiền, và các công ty bảo hiểm thiếu thông tin đầy đủ để xây dựng một hệ thống định giá. Sản phẩm Owlting, cung cấp cho nông dân một khoản phí để tham gia mạng lưới thu thập dữ liệu, trong khi các công ty bảo hiểm đang được trao quyền bán thông tin.
Các nhà quan sát cho biết họ mong đợi các giải pháp như thế này sẽ lan tỏa nhanh chóng và dẫn đến tái cấu trúc thị trường gạo.
"Chúng ta sẽ thấy một tỉ lệ lớn người nông dân lựa chọn sản xuất theo hợp đồng với mức giá qui định", giám đốc điều hành tại một ngân hàng lớn của Đài Loan phụ trách cho vay nông nghiệp nhận định. "Điều này nghĩa là cuối cùng công ty kiểm soát dữ liệu - có thể là một công ty bảo hiểm, một doanh nghiệp, ngân hàng hoặc công ty công nghệ - sẽ có tiếng nói về việc trồng cái gì, khi nào và như thế nào.
Trở lại Chihshang, một thị trấn nông thôn với dân số chỉ 8.000 người, người dân địa phương có những ưu tiên khác nhau.
Ông Wei cho biết đã cho phép Owlting sử dụng cánh đồng của mình vì điều này giúp việc tiếp thị gạo hữu cơ của ông trở nên dễ dàng hơn nhiều. Những nông dân địa phương không trồng lúa hữu cơ cũng tin tưởng sự minh bạch về chuỗi cung ứng lương thực theo thời gian thực có thể nâng cao vị thế của gạo Chihshang như một nơi đi đầu về chất lượng.
Với khí hậu và không khí địa phương sạch hơn, nước và đất trong một khu vực không có khu công nghiệp, giá gạo tại đây cao hơn so với các địa phương khác của Đài Loan.
Tuy nhiên, ngoài những lợi ích kinh tế trước mắt, cộng đồng nông dân Chihshang hiểu rằng các cảm biến có thể thay đổi cuộc sống của họ mãi mãi.
"Trước đây, chúng tôi luôn canh tác theo lịch truyền thống, nhưng điều đó không còn hiệu quả vì biến đổi khí hậu", trong khi những người trẻ tuổi rời đi đến những thành phố lớn. Vì vậy hệ thống này sẽ trở thành lịch canh tác mới của người nông dân và sẽ giúp thu thập thông tin cho việc cách trồng lương thực trong tương lai, theo ông Wei.
Lyly Cao - Kinh tế và tiêu dùng