Đưa ASEAN thành trung tâm khởi nghiệp
Nếu Hội nghị Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF ASEAN) là cơ hội lớn để các nước Đông Nam Á đánh giá thời cơ, cũng như khắc phục các thách thức trong kỷ nguyên công nghệ số, thì Diễn đàn mở về Khởi nghiệp sáng tạo trong thời đại Cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 bàn về cách khởi nghiệp tại ASEAN có thể thúc đẩy các cơ hội mới như thế nào trong CMCN 4.0. Qua đó, đưa khu vực ASEAN trở thành một trung tâm khởi nghiệp…
Đổi mới sáng tạo để thành công
Với chủ đề: ASEAN 4.0 for all? (“ASEAN 4.0 cho tất cả?”), phiên thảo luận đặc biệt trong khuôn khổ WEF ASEAN 2018 đã tập trung vào nhiều ý tưởng quan trọng như: Giới trẻ ASEAN không bao giờ biết về thời gian trước cuộc CMCN 4.0? Làm thế nào để đảm bảo rằng tiềm năng, cơ hội được đem tới bởi các doanh nghiệp khởi nghiệp và tinh thần khởi nghiệp sẽ tạo ra một tương lai tươi đẹp hơn cho mọi người?...
Ông Klaus Schwab, nhà sáng lập và là Chủ tịch điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới cho rằng, so với cuộc CMCN lần thứ 3, thì với những công nghệ mới như trí thông minh nhân tạo, mạng lưới vạn vật kết nối, robot…CMCN 4.0 toàn diện hơn. Qua đó, sẽ định hình lại phương cách sản xuất, hình thức tiêu thụ, cách thức chúng ta giao tiếp, thậm chí là cách chúng ta sống…
Theo ông Klaus Schwab, kết thúc cuộc CMCN 4.0 này, con người sẽ chứng kiến sự kết hợp giữa công nghệ số, vật chất và tinh thần. Đặc điểm nổi bật của cuộc CMCN 4.0 là tốc độ, khi còn làm một kỹ sư, ông đã được chứng kiến sự những thứ mà vài năm trước tưởng chừng như bất khả thi, thì chỉ vài năm sau đã trở thành hiện thực.
Những ai muốn thành công trong tương lai cần tận dụng lợi thế đến từ cuộc CMCN 4.0. Đầu tiên, họ cần nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của sự chuyển mình này. “Tuy nhiên, ngay cả khi trọng tâm của CMCN 4.0 là công nghệ, con người vẫn không nên quá phụ thuộc vào chúng, mà nên nắm bắt, tận dụng những công nghệ này để làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn…”, ông Klaus Schwab nhận định.
Đề cập đến vấn đề khởi nghiệp, cũng như sự chuẩn bị của doanh nghiệp Việt trước cuộc CMCN 4.0, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh cho biết, thời gian vừa qua, Chính phủ Việt Nam đã xác định doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, là đối tượng trung tâm của nền kinh tế, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực phục vụ tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững; đồng thời, cũng chủ động tăng cường năng lực tiếp cận cuộc CMCN 4.0.
Cụ thể, đến nay Việt Nam đã cơ bản hình thành, phát triển được hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia tương đối hoàn chỉnh, bước đầu thu hút được một số nguồn lực phát triển trong nước và quốc tế; đã thiết lập một số hành động dựa trên tiềm lực quốc gia để nắm bắt cơ hội và chủ động ứng phó với các tác động của cuộc CMCN 4.0.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam Chu Ngọc Anh đề xuất Hội nghị tập trung thảo luận những ý tưởng, sáng kiến nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các nước ASEAN và các đối tác toàn cầu để đưa khu vực Đông Nam Á thực sự trở thành trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chủ động kiến tạo, làm chủ và khai thác hiệu quả các thành tựu của cuộc CMCN 4.0. Qua đó, góp phần xây dựng nền kinh tế, xã hội các quốc gia ASEAN ngày càng trở nên thông minh, hiệu quả hơn.
CMCN 4.0 cơ hội cho giới trẻ
Cuộc CMCN 4.0 đang phát triển rất nhanh và rộng khắp, thế nhưng nhiều ý kiến cho rằng, liệu các bạn trẻ, các quốc gia khu vực ASEAN đã thực sự đón nhận làn sóng thách thức của CMCN 4.0?. Về vấn đề này, bà Annie Koh, Giáo sư đến từ Trường Đại học quản lý Singapore đánh giá, ASEAN đang rất phấn khích với CMCN 4.0.
Bởi lẽ, nếu như 2 năm trước chúng ta nói nhiều về việc xây dựng bản sắc ASEAN, thì giờ đây chúng ta bàn về số hóa và công nghệ trong ASEAN. Có thể nói, số phận của ASEAN nằm trong tay thanh niên ASEAN và phụ thuộc vào việc chúng ta nắm bắt được CMCN 4.0 như thế nào.
Theo bà Annie Koh, để ASEAN sẵn sàng cho tương lai, thì chúng ta cần nắm chắc được 4 chữ "I" trong đó có Identity (danh tính); Innovation (đổi mới), theo đó chú trọng tới những tiến bộ về công nghệ; Inclusive (bao trùm), nhấn mạnh tới việc sử dụng công nghệ để lấp đầy khoảng cách số và chữ "I" cuối cùng là Intergration (tích hợp), chúng ta cần chăm chỉ hơn, đi đầu về xã hội.
Nói về cơ hội của giới trẻ trước cuộc CMCN 4.0, Bộ trưởng Thanh niên và Thể thao Malaysia Syed Saddiq Syed Abdul Rahman cho rằng, CMCN 4.0 tạo ra rất nhiều cơ hội cho thế hệ trẻ, đặc biệt là khi chúng ta đang có một nền giáo dục rất tốt. Chúng ta không thể hình dung thế giới 20 năm tới sẽ ra sao. Thời gian đào tạo cũng sẽ nhiều hơn nhưng chi phí có thể rẻ đi vì đã được số hóa. Vì thế, chúng ta sẽ chỉ tập trung vào những gì chúng ta cần học mà thôi.
Mặc dù có những lo lắng về tỷ lệ thất nghiệp tăng, hay một số việc làm sẽ bị xóa bỏ khi mọi thứ được tự động hóa hoàn toàn, nhưng theo Bộ trưởng Thể thao và Thanh niên Malaysia, tương lai đang khá lạc quan khi dân số ASEAN tương đối trẻ, còn nhiều tiềm năng để phát triển, cộng đồng kinh doanh tăng trưởng tốt. Bộ trưởng Syed Saddiq Syed Abdul Rahman khẳng định: “Tương lai của cuộc CMCN 4.0 sẽ được định nghĩa bởi những người trẻ như chúng tôi”.
Liên quan đến câu chuyện khởi nghiệp đối với giới trẻ, ông Lê Hồng Minh, Giám đốc điều hành, Tổng Công ty VNG Việt Nam chia sẻ, với cuộc CMCN 4.0 thế hệ trẻ ngày nay nên hình dung về tương lai 20 năm nữa: Đó chính là tương lai của các bạn. Các bạn hãy xây dựng một công ty hàng tỷ USD tại Việt Nam và châu Á. Đừng cho rằng những gì chúng ta đang tiếp nhận là bình thường. “Đừng làm những điều bình thường, hãy làm những điều khác biệt. Đó chính là cách chúng ta phát triển”, ông Minh nhấn mạnh.
Ông Lê Hồng Minh cũng cho rằng, giới trẻ nên kiên định với sở thích của mình, dám làm những điều mình hứng thú. Giới trẻ hãy nghĩ về giấc mơ, những điều kỳ diệu tạo cảm hứng cho các bạn trong tương lai. Khi cơ hội gõ cửa, chúng ta hãy mở cửa. Bản sắc chỉ có thể được tạo dựng nếu chúng ta có đam mê.
Đỗ Đạt - Lao động thủ đô