Sau một thời gian dài lắng đọng, #WFH (Work From Home = Làm việc tại nhà) lại là một từ khóa nóng trong tuần qua khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát trở lại. Không còn tranh cãi, đây là giải pháp phù hợp nhất với rất nhiều ưu điểm như tiết kiệm thời gian, phương tiện di chuyển và tuân thủ quy định giãn cách xã hội khi bạn không thể đến làm việc trực tiếp tại công ty.

Thật ra loại hình này đã phổ biến từ lâu tại một số tập đoàn đa quốc gia, các công ty thuộc lãnh vực thiết kế, sáng tạo nghệ thuật, công nghệ cao,… nơi mà họ áp dụng WHF như một giải pháp linh hoạt với các vị trí quản lý cấp cao, trường hợp đặc biệt hoặc các công việc đặc thù.  Sau đây tôi xin chia sẻ một số kinh nghiệm WFH hiệu quả mà tôi đã được dịp trải nghiệm từ cách đây hơn 10 năm rồi. Tuy hoàn cảnh có khác biệt nhưng cũng như đa số các bạn hiện nay, cảm giác ban đầu của tôi cũng háo hức với những thuận lợi như không phải di chuyển xa mỗi ngày, tiết kiệm được thời gian, thoải mái không bị ai giám sát, tự do làm những điều mình thích, có thể tranh thủ làm thêm vài việc lặt vặt phụ giúp gia đình... Và cho đến thời điểm này, khi bối cảnh WFH ngày càng trở nên phổ biến hơn, tôi cho rằng vẫn còn đó những hạn chế mà các bạn cần phải vượt qua để biến một góc nhà nhỏ thân yêu của mình trở thành một văn phòng làm việc mini hiệu quả và tuyệt vời nhất.

- Sự tự do trong công việc phải gắn liền với động cơ, tính tự giác và kỷ luật để không dẫn dắt bạn đến sự dễ dãi, nuông chiều bản thân và tự cho phép mình hành động theo bản năng. Bạn có dám chắc là bạn sẽ chiến thắng bản thân khi mà chung quanh bạn còn đầy dẫy những cám dỗ vật chất của sự tự do. Bạn có dám từ chối nếu con bạn sà vào lòng và thỏ thẻ “ba mẹ ơi, chơi với con một chút đi, con buồn quá à!” hoặc ông già vợ càm ràm “con ở nhà thì uống với ba một ly đi. Làm lụng quanh năm, lâu lắm rồi mới có dịp”. Rồi những cú điện thoại rủ rê “mày ở không làm gì, tao qua mày làm vài ve nhe, có ai biết đâu mà sợ”… Tôi dám cược là không ai dám khẳng định rằng mình sẽ vượt qua dễ dàng những thử thách này? Vì vậy, WFH chỉ thật sư có hiệu quả khi trình độ dân trí cao, tính tự giác, óc tổ chức và công việc của bạn mang tính chất hướng nội, không quá chú trọng đến nhu cầu giao tiếp với thế giới bên ngoài.

- Xác định mong muốn và mục tiêu: thảo luận và thống nhất với công ty và đồng nghiệp về những mục tiêu mong muốn cụ thể trong thời gian này. Có thể bạn đang áp dụng danh sách các việc cần làm (To do list), chỉ số đo lường năng lực (KPIs) hoặc mục tiêu kèm kết quả then chốt (OKRs)… cho dù với bất kỳ hình thức nào, việc theo dõi thường xuyên để bám sát những gì vạch ra là rất quan trọng.

- Đừng biến WFH thành HFH (holidays from home): cho dù bạn đang làm thuê hay làm chủ, sẽ không có ai quản lý bạn trong thời gian này và cũng không biết bạn đang làm gì. Vì vậy hãy hành xử một cách chuyên nghiệp, tôn trọng chính mình nếu mong muốn công ty hoặc đối tác tôn trọng bạn như vậy. Đừng quên báo cáo với chính bản thân mình, đồng nghiệp, đối tác hoặc sếp trực tiếp sau những khung thời gian nhất định. Hãy tự giác cập nhật thường xuyên tiến độ và chủ động liên lạc, báo cáo chứ đừng đóng vai “thợ lặn”, đợi sếp gọi thì ấp úng “điện thoại em để chế độ rung” hoặc “em vừa ra ngoài có chút chuyện ngay lúc sếp gọi”… Bạn nên nhớ rằng chỉ cần một lần mất lòng tin là bạn sẽ mất rất nhiều đó. 

- Phân bố thời gian làm việc khoa học: có thể chia thời gian 8 giờ làm việc mỗi ngày thành các khung khác nhau với các mục tiêu và kết quả cụ thể phải đạt được sau mỗi khung. Lý tưởng nhất là chia thành 8 khung, mỗi khung là 1 giờ bao gồm nghỉ giải lao ngắn, vận động nhẹ 5-10’ sau mỗi giờ. Lưu ý là mặc dù tổng số thời gian làm việc mỗi ngày đều là 8 giờ nhưng 8x1 (8 khung 1 giờ) sẽ cho ra kết quả hoàn toàn khác và tốt hơn nhiều so với > 4x2 (4 khung 2 giờ) > 2x4 (2 khung 4 giờ) > 1x8 (1 khung 8 giờ). Hãy treo một tấm bảng ghi rõ con số 480 phút (=8 giờ làm việc) trước cửa phòng hay trên bàn làm việc và thử trừ đi bao nhiêu phút bị “đánh cắp” vì những chuyện “bao đồng”, linh linh không liên quan đến công việc, bạn sẽ biết ngay hiệu suất làm việc của mình như thế nào.

- Tổ chức không gian làm việc hiệu quả: tổ chức góc làm việc chuyên nghiệp, không gian yên tĩnh thoáng đãng, và cách biệt với cuộc sống sôi động, như thể như bạn đang ở văn phòng công ty của mình vậy. Một chậu cây xanh (lưỡi hổ, đuôi công là 2 loại cây cảnh trồng rong nhà có tác dụng thanh lọc không khí và bức xạ máy tính), một bể cá nhỏ, nhạc baroque, ánh sáng tự nhiên vừa đủ… sẽ giúp bạn tĩnh tâm, thư giãn và tập trung hơn. Trang phục và tư thế làm việc có thể thoải mái đôi chút nhưng không được cẩu thả quá mức đấy, bạn sẽ rất dễ bị cám dỗ trước chăn êm nệm ấm, game và phim Netflix mời chào. Ngoài ra, đừng nên tiếc một ít chi phí đầu tư cho bàn ghế phù hợp, mạng wifi, máy tính, phần mềm, và các thiết bị họp trực tuyến khi công việc yêu cầu.

Hy vọng với các chia sẻ ở trên, các bạn chưa có kinh nghiệm WFH sẽ tìm được cho mình một vài cách làm hay để ứng dụng vào công việc hiệu quả hơn. Chúc tất cả mọi người chúng ta luôn có ý thức tự giác, biết cách tự bảo vệ mình, đoàn kết và kiên định cùng nhau vượt qua cơn đại dịch thế kỷ này nhé.

KHOA NGUYỄN