Lý Đình Quân-TGĐ Songhan Incubator: Cần một làn gió mới cho hệ sinh thái khởi nghiệp
Với tư cách Trưởng làng du lịch ẩm thực, ông Lý Đình Quân – Tổng giám đốc Trung tâm Ươm tạo khởi nghiệp Sông Hàn đã chia sẻ với Khoa học và Phát triển về những tác động của TECHFEST 2020 tới hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam và cách thích ứng của làng du lịch – ẩm thực để vượt qua khó khăn của đại dịch Covid-19.
Là người tham gia TECHFEST từ những ngày đầu, anh đánh giá thế nào về sự trưởng thành của hoạt động này sau 5 năm tổ chức?
Trong 5 năm qua, TECHFEST đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra mạng lưới kết nối tất cả mọi nguồn lực vào hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST bằng tinh thần, tư duy, văn hóa đổi mới sáng tạo với mục đích chung được định hướng tạo ra môi trường minh bạch, lành mạnh, hỗ trợ cho startup, doanh nghiệp phát triển, đóng góp vào nền kinh tế. Rõ ràng trước đây, chúng ta không có mạng lưới hợp tác và kết nối sáng tạo này, tổ chức, cá nhân chỉ có những kết nối quan hệ riêng nhưng nhỏ lẻ, manh mún. TECHFEST cho chúng tôi cơ hội mở rộng mạng lưới của mình từ các startup đến nhà đầu tư, mentor, vườn ươm, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, tập đoàn, doanh nghiệp…. và gặp gỡ, đối thoại với lãnh đạo chính phủ, bộ, ngành, địa phương… Ví dụ như các startup có cơ hội trao đổi với nhiều nhà đầu tư, kết nối được nhiều mentor, các địa phương đang đi tìm kiếm mô hình phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp phù hợp có thể nhận được tư vấn từ các chuyên gia trong nước và quốc tế, gặp gỡ các địa phương tiêu biểu để học hỏi, các vườn ươm có thể kết nối các nhà đầu tư, quỹ đầu tư, mentor cho vườn ươm của mình, các startup có thể kết nối với các startup vùng miền khác để học hỏi, hợp tác và hỗ trợ, sinh viên có thể học được tư duy của startup đi trước… Nếu không có ngày hội khởi nghiệp, các thành phần này sẽ mất cả thời gian và tiền bạc để tìm kiếm, thậm chí tìm còn chưa chắc đã đúng người, đúng việc. TECHFEST cũng là nơi hội tụ của tri thức, nơi đối thoại giữa thị trường với cơ chế chính sách dành cho ĐMST và công nghệ 4.0, các định hướng phát triển của công nghệ 4.0 và các mô hình kinh doanh mới, các kinh nghiệm và các điển hình hoạt động của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST.
Đơn cử như Songhan Incubator đã nhận được nhiều lời mời tư vấn hỗ trợ xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp từ các địa phương như Bình Định, Trà Vinh, Phú Thọ... hoặc đã kết nối được nhiều nhà đầu tư, các mentor cho các chương trình ươm tạo, tăng tốc của Songhan incubator sau khi tham gia TECHFEST. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã gặp và kết nối với nhiều chuyên gia quốc tế rồi mời họ tham gia vào mạng lưới cố vấn của mình. Hay trong năm vừa rồi, trong vườn ươm của Songhan có một startup về dịch vụ y tế. Nhờ có mạng lưới từ những năm trước, tôi đã liên hệ trưởng làng y tế, các startup y tế đã kết nối trước đây để hỗ trợ cho startup đang ươm tạo, với cách này, chúng ta gia tăng được năng lực cho startup mới ươm tạo, đồng thời tạo ra sự hợp tác, liên kết giữa các thế hệ startup và doanh nghiệp sẽ hình thành các chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị ngày càng mạnh mẽ cho Viêt Nam…
TECHFEST đã tạo ra mạng lưới năng động rộng lớn kết nối các nguồn lực có sẵn để bất cứ thành phần nào trong hệ sinh thái cần hỗ trợ, hoặc có nhu cầu sẽ lập tức có người phù hợp xuất hiện và giúp đỡ. Nếu không có TECHFEST, những điều như vậy sẽ khó khăn hơn rất nhiều.
Là trưởng làng du lịch ẩm thực, được tham gia vào khâu tổ chức, anh thấy TECHFEST năm nay có gì được và chưa được?
Năm 2020, với sự vào cuộc rất sớm của ban tổ chức và sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ KH&CN, việc phân công, trao đổi thông tin chuyên nghiệp, phân công nhiệm vụ cho các làng cũng rõ ràng hơn. Số làng năm nay được quy hoạch bài bản với sự hợp tác nhuần nhuyễn của hai khối: nhà nước và tư nhân. Đơn cử như năm nay, ban tổ chức xây dựng các group trên mạng xã hội cho từng làng, phân công đầu mối thông tin liên lạc, tổ chức và nhân sự chuyên trách để đôn đốc, cập nhật tiến độ triển khai công việc của các làng. Điều này giúp ban tổ chức cũng như trưởng làng nắm bắt được tiến trình tổ chức, cập nhật kế hoạch từng phần cũng như biết được chỗ nào đang “hụt” để hỗ trợ.
Tuy nhiên, theo quan điểm của tôi, có hai thứ mà TECHFEST 2020 nói riêng và các TECHFEST sau này cần quan tâm.
Một là, với sự kiện có quy mô lớn ngày càng ảnh hưởng như TECHFEST, việc sử dụng 100% kinh phí của nhà nước là khó khăn, dù những năm qua, với sự nỗ lực của chính phủ mà đại diện là Bộ KH&CN, cùng với sự hỗ trợ của doanh nghiệp, các cá nhân tiêu biểu tâm huyết…hoạt động này diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, trong tương lai, với tầm nhìn đưa TECHFEST trở thành sự kiện chuyên nghiệp ở tầm khu vực Đông Nam Á, hoặc lan tỏa sâu hơn vào nền kinh tế thì không thể phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn lực của nhà nước. Chúng ta cần một mô hình mới linh hoạt hơn, qui mô hơn với sự tham gia của nhiều thành phần với từng lợi thế riêng. Ví dụ nhà nước cho chủ trương chính sách, để từ đó khối tư nhân sẽ thực thi tổ chức các sự kiện như gọi tài trợ, thúc đẩy các hoạt động chi tiết… Việc xã hội hóa theo hướng hợp tác công tư như vậy sẽ giúp quy mô sự kiện lớn và lan tỏa hơn.
TECHFEST 2020 cần mang đến làn gió mới cho hệ sinh thái khởi nghiệp như thúc đẩy giáo dục khởi nghiệp, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp ở địa phương đi sâu hơn về năng lực triển khai, xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ startup, quá trình chuyển đổi số và tái cấu trúc lại các ngành mới bằng mô hình mới, giải pháp công nghệ mới. Làn gió này thực sự cần thiết cho sự uể oải của các doanh nghiệp và startup sau Covid-19.
Lý Đình Quân, Tổng giám đốc Trung tâm Ươm tạo khởi nghiệp Sông Hàn
Hai là cần làm rõ những mục tiêu đặc trưng cho từng mùa TECHFEST bên cạnh mục tiêu cụ thể được nêu trong slogan. Ví dụ như năm nay, ngoài mục tiêu ‘thích ứng – chuyển đổi – bứt phá’, thì vấn đề giáo dục khởi nghiệp cũng được ban tổ chức nhắm đến bằng cách lựa chọn địa điểm tổ chức trong trường đại học.
Năm 2020 là năm khó khăn của ngành du lịch. Có không ít startup đã phải đóng cửa. Điều này có ảnh hưởng tới hoạt động và tinh thần của Làng Du lịch - ẩm thực tại TECHFEST?
Chúng tôi luôn xem khó khăn là cơ hội để nỗ lực nhiều hơn. Năm nay, các startup tỏ ra không mấy mặn mà với việc tham gia cuộc thi hay gian hàng, bởi họ biết rằng thị trường đang rất khó khăn. Nhiều startup mà sản phẩm chưa mở rộng và dịch vụ chưa hoàn thiện đã bỏ cuộc để chuyển hướng. Nhưng vẫn còn những starup mà sản phẩm của họ tương thích với thị trường và đã vượt ‘sóng’ thành công, đang phát huy tác dụng.
Điều này giúp chúng tôi nhìn thấy, cơ hội mới của ngành du lịch - dịch vụ khi áp dụng công nghệ và các mô hình ĐMST. Các startup mới xuất hiện, được sinh ra từ doanh nghiệp, tập đoàn lớn với giải pháp công nghệ phục vụ việc chuyển đổi số của ngành du lịch như marketing tự động, bán hàng tự động hay công tác quản lý, số hóa quy trình, số hóa điểm đến, các giải pháp thương mại điện tử;….
Tức là trong nguy có cơ và các anh đang biến những cái khó đó trở thành cơ hội để bứt phá?
Đúng vậy, chúng tôi chia sẻ để các startup hiểu rằng khởi nghiệp là con đường dài đầy khó khăn. Công nghệ và ĐMST là điều cần thiết, có lợi thế cho giai đoạn này. Startup không cần đi tìm kiếm ở đâu xa mà hãy tham gia ngay TECHFEST. Nếu như năm ngoái hầu hết chỉ có startup tham gia vào làng thì năm nay, chúng tôi mời thêm các tập đoàn, doanh nghiệp lớn có giải pháp công nghệ độc đáo, mô hình mới. Những startup cũ đã trưởng thành cũng được mời quay lại chia sẻ kinh nghiệm về mô hình mới và đang thành công.
Tôi tin rằng, sau Covid-10, nhiều doanh nghiệp, tập đoàn cũng đang loay hoay trong việc tìm kiếm hướng đi mới để tái cấu trúc lại ngành du lịch dịch vụ, nhằm thích ứng với thời kỳ bình thường mới. Vì thế, TECHFEST chính là cơ hội để startup trình diễn năng lực và mô hình mới, giới thiệu tới cộng đồng và phục vụ việc tái cấu trúc của ngành.
Năm nay, làng của chúng tôi thu hút thêm một đồng trưởng làng đến từ mạng lưới ẩm thực, nhà hàng Việt Nam. Yếu tố ẩm thực với các mô hình du lịch - ẩm thực mới cũng sẽ được trình diễn để startup nhìn thấy xu hướng thị trường trong thời gian tới và có sự chuẩn bị tích hợp. Gia tăng mạng lưới du lịch, dịch vụ và ẩm thực chặt chẽ, năng động là điều chúng tôi kỳ vọng hơn.
Cảm ơn anh!
12 làng công nghệ tại TECHFEST 2020
1. Làng công nghệ y tế
2. Làng Công nghệ nông nghiệp
3. Làng Công nghệ giáo dục
4. Làng Du lịch - ẩm thực
5. Làng Công nghệ tiên phong
6. Làng Công nghệ tài chính
7. Làng Đô thị thông minh
8. Làng Tác động xã hội
9. Làng Địa phương
10. Làng Dịch vụ hỗ trợ
11. Làng Quốc tế
12. Làng Học sinh, sinh viên khởi nghiệp
Thụy Minh