Mã số N2016: Ứng dụng công nghệ nuôi thủy sản tuần hoàn cho các đối tượng thủy sản giá trị cao
Nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giảm ô nhiễm môi trường, công nghệ nuôi tuần hoàn (RAS) đã được nghiên cứu và ứng dụng cho các loại thủy sản chiến lược (cá tra, tôm) và các loại cá có giá trị kinh tế khác nhau ở nhiều quy mô.
Hiện nay, để nuôi thành công các đối tượng thủy sản tại Việt Nam và trên thế giới phải giải quyết nhiều vấn đề thách thức. Trong đó, chất lượng nước nuôi không ổn định, ô nhiễm môi trường, bệnh và mầm bệnh do vi rút, vi khuẩn và ký sinh trùng lây lan, tỷ lệ sống thấp, quản lý không hiệu quả,... là những nan đề mà người nông dân luôn phải đối mặt trong suốt quá trình nuôi.
Để giải quyết những vấn đề trên và đáp ứng nhu cầu thực tiễn đặt ra cho nghề nuôi thủy sản với thị trường quốc tế, TS. Nguyễn Nhứt đã ứng dụng mô hình nuôi tuần hoàn ở nhiều quy mô khác nhau lên cá tra và các đối tượng khác (cá chình bông, cá chạch quế, trắm đen, bỗng bằng,...).
Hệ thống RAS tái sử dụng nước một cách tối đa nhờ sự kết hợp với hệ thống xử lý nước toàn diện bao gồm: bể nuôi, loại bỏ các chất rắn, bể lọc sinh học, tháp tăng oxy và khử khí CO2 giúp kiểm soát tối đa điều kiện nuôi cấy trong ao, chất lượng nước và gia tăng tỷ lệ tuần hoàn từ công nghệ khử nitơ và tách nước từ quá trình làm đặc bùn.
Bên cạnh đó, nó cho phép điều kiện nuôi cấy được tối ưu hóa quanh năm và độc lập với các biến động về chất lượng nguồn nước và nhiệt độ môi trường xung quanh. Do đó, số lượng cá có thể gia tăng hoặc đạt kích thước lớn hơn trong cùng một khoảng thời gian.
Thông qua tìm hiểu đặc điểm sinh học, tính thích ứng môi trường, tính chất của chất thải của từng loài thủy sản nuôi, nghiên cứu hoàn thiện thích nghi các thiết bị nuôi như bộ lọc sinh học, máy tách chất thải rắn,... với hoạt động tại Việt Nam và giá thành rẻ để người sử dụng có thể ứng dụng, RAS đã trở nên phổ biến và đạt được nhiều kết quả nổi bật.
Hiện nay đã có đơn đặt hàng 17 mô hình nuôi ven đô thị và cơ sở giáo dục. Trong năm 2018-2020 ước tính phục vụ phát triển RAS ở Tp HCM với 50 mô hình.
Công nghệ nuôi cá tra, cá chình bông siêu thâm canh trong nhà và ngoài trời, tôm sú, thẻ,... bằng RAS đều giúp năng suất tăng vọt, không xả thải ra môi trường, tiết kiệm sử dụng nước và năng lượng, chất lượng cá gia tăng, không nhiễm hóa chất hay kháng sinh đáp ứng chỉ tiêu cá xuất khẩu.
Hầu hết trang thiết bị được sản xuất tại Việt Nam tự động hóa theo điều kiện khác nhau của trang trại. 100% mô hình được chấp nhận và vận hành hiệu quả. Từ đó chi phí sản xuất giảm, lợi nhuận tăng, các chỉ tiêu bền vững được đánh giá tốt hơn so với quy trình nuôi truyền thống.
Mặc dù Việt Nam không thiếu nước như các nước khác nhưng nuôi thủy sản vẫn đang đối diện với nguy cơ ô nhiễm môi trường và dịch bệnh. Trong tương lai việc ứng dụng RAS thật sự hứa hẹn phát triển như mô hình công nghệ cao phù hợp với nuôi trong đô thị và ven đô thị.