Mã số N2055: Hồ sơ xét nghiệm Covid-19 xác thực bằng công nghệ Blockchain — Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh

CovidPass.vn cho phép mỗi cá nhân sở hữu mã QR Blockchain như là 1 chứng nhận số an toàn sức khỏe, bảo mật thông tin cá nhân, chống giả mạo, xác thực chính xác thông tin thông qua "hộ chiếu Covid" cho việc an toàn vận chuyển, du lịch trong và ngoài nước thúc đẩy hồi phục kinh tế hậu Covid.

Trong giai đoạn bùng phát dịch bệnh Covid -19 hiện nay, đòi hỏi cần có những giải pháp công nghệ giúp kiểm soát xét nghiệm Covid -19 trong cộng đồng, đảm bảo rằng các dữ liệu định danh, xác nhận an toàn Covid phải được mã hóa, minh bạch và an toàn, không thể dễ dàng thay đổi sửa chữa, giúp tăng độ tin cậy của hồ sơ xét nghiệm Covid. Vì vậy, từ đầu năm 2020, nhóm nghiên cứu của Vietnam Blockchain đã nghiên cứu CovidPass.vn, với mong muốn ứng dụng công nghệ vào giải quyết bài toán rất nóng hiện nay của xã hội, đặc biệt là ở TP.HCM. Dự án này đem công nghệ Blockchain cải tiến giải pháp đang có về mặt định danh của những người đi xét nghiệm, từ đó tạo ra mã QR Blockchain tự động, giúp cho người dân không cần phải tiếp xúc giấy tờ mà vẫn nhận được kết quả xét nghiệm chính xác, ngoài ra còn có thể dùng để xuất trình kiểm tra an toàn xét nghiệm covid khi ra vào các Địa Phương khác thông qua đối chứng dữ liệu mã hóa trên blockchain.

Một trong những kết quả quan trọng của CovidPass.vn là định danh, nhận diện những người đã xét nghiệm Covid và bảo mật thông tin của họ. Ưu điểm của CovidPass là số hóa, mã hóa dữ liệu, không can thiệp vào dữ liệu gốc hồ sơ Y tế và bảo mật an toàn thông tin cho người xét nghiệm, nhưng đồng thời cho phép kiểm tra chéo để xác thực kết quả xét nghiệm thông qua các thuật toán mã hóa. Như vậy, giá trị khác biệt khi áp dụng Blockchain là dữ liệu khó bị sửa xóa và cho phép truy vết, giúp xác thực thông tin độc lập mà không cần truy vấn cơ sở dữ liệu gốc, giữ được tính riêng tư và bảo mật.

Khi sử dụng CovidPass.vn, người dân có thể đăng ký xét nghiệm và nhận kết quả trực tuyến, tránh tiếp xúc nơi đông người. Thay vì phải đợi kết quả bằng giấy, người dùng có thể nhận kết quả xét nghiệm qua mã QR được gửi qua điện thoại hoặc máy tính. Mã này được lưu để xuất trình cho các cơ quan chức năng khi di chuyển vào khu vực cần kiểm soát an toàn với Covid-19.

Các quy trình được số hóa giúp tiết kiệm thời gian, giảm thiểu chi phí lưu trữ giấy tờ, tăng năng suất xét nghiệm và tránh sai sót khi nhập liệu. Thông tin trên Blockchain sẽ giúp cho các đơn vị xác thực được độ chính xác của hồ sơ xét nghiệm mà không cần phải kết nối dữ liệu gốc. Nhờ tính xác thực trên nền tảng blockchain, giải pháp Covidpass.vn giúp tránh được kết quả xét nghiệm giả hoặc hết hạn. Mọi thông tin đối chiếu và lưu trên blockchain đều được mã hóa một chiều, nên không thể dễ dàng giải mã và thay đổi bởi bất kỳ tác nhân nào. Cụ thể, khi người dùng hoặc bệnh viện quét mã QR để tra cứu, các thông tin về thời gian, cơ sở và kết quả xét nghiệm được xác thực chéo với các thông tin chuẩn trên blockchain, đảm bảo dữ liệu được lưu trữ minh bạch và bảo vệ thông tin riêng tư của người xét nghiệm.

Ngoài ra, CovidPass.vn được thiết kế để có thể linh hoạt thay đổi theo quy trình của đơn vị, tích hợp các phần mềm quản lý nội bộ mà vẫn bảo đảm sự nhất quán về thông tin trên hệ thống HIS của các Bệnh Viện. Bên cạnh viễn sử dụng mã QR, giải pháp này có thể tích hợp AI để nhận diện khuôn mặt để nhận biết những người đã xét nghiệm Covid-19 có đúng với người đã được cấp giấy chứng nhận hay không. Việc tích hợp này sẽ giúp cho các đơn vị quản lý các tòa nhà, sân bay, ga tàu, trạm kiểm soát người vào ra… có khả năng nhận diện được những người nào đã xét nghiệm đã xét nghiệm covid-19, chưa xét nghiệm covid-19, xét nghiệm covid đã hết hạn,… một cách nhanh chóng, chính xác.

CovidPass.vn được kỳ vọng đưa công nghệ mới (Blockchain) để mã hóa những dữ liệu số của những kết quả xét nghiệm, sau đó đưa lên hệ thống Blockchain để liên thông bằng chứng xét nghiệm tới các đơn vị xung quanh. Trong đó thao tác của người dân rất đơn giản, chỉ cần quét mã QR (giống khai báo y tế), sau đó đăng ký xét nghiệm và nhận mã kết quả trả về, có thể dùng mã này để đi chứng minh với những nơi khác về việc xét nghiệm của mình mà không cần phải cài đặt bất cứ phần mềm nào.

Ngoài ra, lợi ích đạt được của các bên tham gia CovidPass.vn là rất lớn:

Đối với người xét nghiệm, việc đăng ký xét nghiệm và nhận kết quả trực tuyến, tránh tiếp xúc nơi đông người; theo dõi được quá trình xét nghiệm, thời gian trả kết quả thông qua mã QR; thuận tiện trong việc lưu trữ kết quả, tránh hư hỏng mất mát như phiếu kết quả giấy.
Đối với bệnh viện/cơ sở xét nghiệm, việc chuyển đổi quy trình giấy sang quy trình số giúp tăng năng suất xét nghiệm và tránh sai sót; hạn chế được sự tiếp xúc giữa nhân viên bệnh viện với khách hàng xét nghiệm hoặc tập trung đông người; nhanh chóng phát hiện và thông báo khẩn cấp cho khách hàng khi kết quả xét nghiệm có vấn đề.
Đối với đơn vị xác minh kết quả xét nghiệm, tránh kết quả xét nghiệm giả hoặc hết hạn nhờ khả năng xác thực trên nền tảng Blockchain; xác minh không giao tiếp thông qua mã QR hoặc camera nhận diện khuôn mặt; dễ dàng và nhanh chóng truy vết khi xảy ra sự cố.
Đối với cơ quan chức năng, giúp phát hiện ngay các ca dương tính khi xét nghiệm và có biện pháp ứng phó kịp thời; có thể tích hợp vào các hệ thống khai báo y tế, truy vết hiện có; dễ dàng theo dõi, giám sát và thống kê tình hình xét nghiệm trên địa phương triển khai.

CovidPass.vn đã được triển khai thí điểm tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương từ tháng 4/2021. Kết quả đã ứng dụng thành công hệ thống “CovidPass.vn - Hồ sơ xét nghiệm SARs-CoV-2 xác thực trên nền tảng Blockchain” phục vụ những người đi xét nghiệm xuất cảnh. Có 218 hồ sơ xét nghiệm của khách hàng đã được đăng ký trên Covidpass.vn và có hơn 3000 giao dịch được thực hiện trên nền tảng Blockchain nội bộ gồm 9 nút cài trên máy chủ của Bệnh viện Nguyễn Tri Phương.

Để triển khai hệ thống CovidPass tại bệnh viện, việc chuẩn bị hạ tầng không đòi hỏi quá phức tạp. Thực tế, CovidPass có thể đồng bộ tự động với HIS (hệ thống quản lý hồ sơ khám chữa bệnh nội bộ tại bệnh viện); tích hợp camera nhận diện khuôn mặt ứng dụng AI (trí tuệ nhân tạo) để phát hiện đúng người đã thực hiện xét nghiệm và kiểm tra khi bước vào khu vực cần kiểm soát; lưu trữ chứng chỉ số độc lập trên Blockchain, có thể triển khai cho các địa điểm kiểm soát khác nhau ngoài bệnh viện mà vẫn giữ bảo mật thông tin. Mô hình này giúp tận dụng được lợi thế của công nghệ Blockchain về an toàn dữ liệu, những người bên ngoài có thể truy vấn cơ sở dữ liệu trên Blockchain.

Với kết quả ứng dụng thành công tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Vietnam Blockchain hướng tới triển khai CovidPass.vn áp dụng cho các bệnh viện trong TP.HCM đang có chức năng xét nghiệm Covid, nhằm liên thông hồ sơ xét nghiệm, ứng phó nhanh với tình hình dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp trên địa bàn thành phố và áp dụng cấp chứng chỉ số hồ sơ xét nghiệm Covid cho người dân. Đồng thời xuất kết nối với hệ thống khai báo y tế hiện nay của Sở Y tế TP.HCM nhằm tích hợp chứng nhận đã xét nghiệm Covid-19 với mã QR cá nhân khi khai báo y tế. Ngoài ra, mở rộng kết nối hệ thống liên thông chứng nhận xét nghiệm, đã tiêm ngừa Vaccine với chứng chỉ số đã xét nghiệm an toàn với Covid cho cộng đồng; mở rộng ứng dụng phục vụ các hoạt động kiểm tra an toàn Covid nhanh chóng, thông qua mã điện tử QR Blockchain CovidPass.vn với người ra vào khu vực cần kiểm soát lây nhiễm, hoặc những người ra vào địa phận thành phố từ những khu vực đang đang nguy cơ bùng phát dịch.

Dự án đang ở khâu hoàn tất thí điểm và chờ phản hồi của cơ quan chức năng để cho phép triển khai diện rộng. Nhóm nghiên cứu của Công ty CP Vietnam Blockchain đang tiếp tục cải tiến hệ thống để tránh trường hợp lỗi khi nhiều người đăng nhập và phát triển nhiều chức năng như đặt lịch xét nghiệm hoặc kết hợp một số kết quả xét nghiệm khác.