Như đã biết, bếp sử dụng gas truyền thống hiện nay có hai loại: bếp dùng trong gia đình và bếp gas mini. Trong đó, một số loại bếp gas mini đã được trang bị thêm những tính năng như van an toàn để ngắt gas khi áp suất trong bình gas tăng cao. Nhưng xem ra, những tai nạn về cháy nổ gas lại luôn có chiều hướng gia tăng chứ không hề giảm cả về số vụ lẫn số người chết, do kiến thức cơ bản về an toàn cháy nổ không phải ai cũng biết. Đại đa số người nghèo, người có thu nhập thấp, không đủ khả năng về tài chính để mua những sản phẩm bếp gas mini chất lượng tốt, sử dụng bình gas mini mới mà phải chấp nhận sử dụng những sản phẩm bếp gas mini kém chất lượng, sử dụng bình gas mini cũ được sang chiết lại rất nhiều lần, dù biết là có đôi khi phải đánh đổi cả tính mạng của mình, của gia đình và cả tài sản mình nữa. Đa số người nghèo, người có thu nhập thấp, sinh viên thường ở trong môi trường sống luôn chật chội, không thoáng khí là nguyên nhân chính dẫn đến những tai nạn đau lòng.

Đã có biết bao trường hợp cháy nổ gas, những tai nạn đáng tiếc thương tâm xảy ra cướp đi biết bao sinh mạng rồi. Đó là nỗi đau chung cho cả gia đình và toàn xã hội.

Trên thị trường hiện nay, bếp gas mini trở thành vật dụng vô cùng cần thiết cho tất cả chúng ta. Bởi vì, chúng luôn được sử dụng trên các bàn tiệc, quán ăn, nhà hàng, các chuyến đi du lịch dã ngoại nhờ vào các tính năng như: dễ sử dụng, tiện lợi, cơ động dễ mang theo, không cần dây dẫn và nguồn điện rườm rà như các loại bếp điện, bếp hồng ngoại hay bếp từ. Tuy nhiên, các loại bếp này lại ẩn chứa những hiểm hoạ khó lường, mà khi nhắc đến thì không ai mà không nơm nớp lo âu, vì khi sử dụng chúng thì không biết hiểm hoạ sẽ đến với mình vào lúc nào.

Hiện nay, vấn đề cháy nổ của bếp gas mini trở thành nỗi ám ảnh đáng sợ của người sử dụng. Tuy mới đây, một số nhà sản xuất có lắp thêm van ngắt gas an toàn, nhưng nhìn chung thì hiệu quả an toàn về cháy nổ vẫn chưa cao, do hiện nay bình gas mini không được kiểm soát chặt chẽ. Lý do là vì việc sang chiết gas lậu trái phép vẫn xảy ra thường xuyên, bình gas cũ được sử dụng lại rất nhiều lần dù đã bị gỉ sét, móp méo. Ngoài ra, bếp gas kém chất lượng bày bán tràn lan, thách thức các cơ quan chức năng và là hiểm hoạ khó lường cho người sử dụng.

“Tính mạng con người là trên hết” là câu nói luôn đúng trong mọi trường hợp. Những khuyết điểm của các loại bếp gas mini trên thị trường hiện nay làm cho người sử dụng chúng luôn lo lắng về sự an toàn của tính mạng và cả tài sản của mình nếu không may xảy ra cháy nổ. Sau đây là những khuyết điểm đáng sợ của bếp gas mini trên thị trường hiện nay:

Bình gas được sang chiết trái phép, sử dụng nhiều lần dù đã bị rỉ sét, móp méo.

Khi IC đánh lửa không phát huy hiệu quả tốt trong vài lần đánh lửa đầu tiên, thì lượng gas bị thoát ra sẽ tích tụ dưới thành bếp rất nhiều vì khí gas nặng hơn không khí, cho nên sau nhiều lần đánh lửa bếp không cháy, người sử dụng sẽ mồi lửa hoặc đánh lửa liên tục tiếp, và khi lượng khí gas tích tụ dưới thành bếp càng nhiều, thì khi gặp ngọn lửa sẽ gây nổ khí gas.

- Bếp kém chất lượng, bếp sử dụng quá cũ, bếp sử dụng liên tục trong thời gian quá dài, nên các ron bằng chất liệu cao su bị lão hóa, hiện tượng rò rỉ khí gas không phải chỉ xảy ra phía sau bộ phận ngắt gas, mà các nhà sản xuất đã lắp đặt vì nơi dễ rò rỉ khí gas nhất là nơi tiếp xúc giữa đầu van của bình gas và bếp, do bếp quá cũ, kém chất lượng, người sử dụng gài không khít, nên khi xảy ra cháy nổ thì van ngắt gas chẳng có hiệu quả.

- Van ngắt gas an toàn hiện nay trên thị trường đang sử dụng là van áp suất mà lượng khí gas thoát ra ngoài tùy thuộc vào van điều chỉnh gas nên, khi van điều chỉnh gas đã mở thì van ngắt gas chẳng có tác dụng gì cả. Van ngắt theo công bố của nhà sản xuất về nguyên lý hoạt động của van an toàn 2 cấp INLINE-CUT thì không khác gì với van an toàn trong bình gas lớn sử dụng trong gia đình.

Tuy nhiên, ở bình gas lớn thì van này phát huy hiệu quả tối ưu, còn ở bếp gas mini thì xem ra không có hiệu quả là mấy.

Ở bình gas lớn, do sử dụng dây dẫn có tiết diện đường ống lớn và đa số làm bằng ống nhựa nên khi bị chuột cắn hoặc bị đứt gãy, thì lượng gas thoát ra ngoài sẽ tăng đột ngột lên rất nhiều. Áp suất tăng cao và van sẽ đóng lại. Hiệu quả là an toàn cho người sử dụng.

Ở bình gas lớn, khi nhiệt độ bên ngoài tăng cao như hỏa hoạn chẳng hạn, thì van xả gas sẽ hoạt động để xả gas trong bình ra bên ngoài, ngăn nổ bình gas, vì bình gas lớn làm chất liệu bằng thép rất dày, nếu nổ bình sẽ gây sát thương cao, nguy hiểm khủng khiếp cho người sử dụng. Hiệu quả là an toàn được chứng minh.

Còn ở bếp gas mini thì sao?

Sản phẩm sử dụng cụm van ngắt gas an toàn 2 CẤP INLINE-CUT, ngắt gas trực tiếp từ bên trong theo cơ chế:

Cấp 1: Khi sử dụng lon gas có áp quá cao (thường là lon sạc lại), bộ phận ngắt gas INLINE-CUT sẽ tự động ngắt gas & tắt lửa.

Tuy nhiên, trong thực tế cho thấy, bình gas mini được sang chiết trái phép có áp suất cao hơn bình gas mới (được sản xuất theo đúng tiêu chuẩn) vẫn sử dụng được cho bếp gas có van ngắt gas Inline-Cut, mà van ngắt gas này thì vẫn không ngắt được. Và trên thị trường hiện nay, trên 90% tất cả mọi người đều sử dụng lại lon gas cũ. Khi sử dụng bình gas mini để đun nấu thì áp suất sẽ giảm dần, tỉ lệ thuận với lượng gas trong bình càng ít đi, nên luôn giảm chứ không thể nào mà tăng lên được. Điều này rất dễ dàng nhận biết, vì khi sờ tay vào bình gas đang sử dụng càng lạnh đi chứ không hề nóng lên. Đường ống dẫn gas trong bếp gas mini có chất liệu bằng kim loại và có tiết diện đường ống nhỏ, nên lượng gas thoát ra ngoài không bao giờ tăng đột ngột khi bị xì gas như trong đường ống dẫn gas của bình gas lớn sử dụng trong gia đình được. Giải pháp van ngắt gas cấp 1 INLINE-CUT xem ra không hiệu quả.

Cấp 2: Nếu áp lực trong lon tiếp tục tăng đến giới hạn nguy hiểm (gây nổ) do tác động môi trường, nhiệt độ,... cầu chì sẽ tự động xả gas trong lon ra ngoài, ngăn chặn nổ lon gas.

Tuy nhiên, nếu không ngắt được van của bình gas, thì khi cầu chì tự động xả gas, sẽ vô tình tạo thành chổ xì gas, gặp nhiệt độ cao thì sẽ gây nổ khí gas, khi khí gas nổ thì lon gas cũng sẽ nổ theo, do vỏ bình gas mini rất mỏng. Từ đó, cho thấy rằng không những không phát huy được hiệu quả mà còn tăng thêm sự nguy hiểm hơn cho người sử dụng. Hiệu quả an toàn cấp 2 này cũng không được chứng minh.

Trên thực tế cho thấy, nếu không bị xì gas làm phát sinh ngọn lửa ngoài khu vực đầu đốt hoặc nhiệt độ của bếp tăng cao do sử dụng trong thời gian quá dài làm áp suất trong bình gas cũng tăng theo, thì bếp gas mini sẽ không bao giờ bị cháy nổ cả.

Tóm lại, chỉ có phương pháp hiệu quả nhất là đóng van của lon gas lại khi có sự cố xì gas làm phát sinh ngọn lửa ngoài khu vực đầu đốt hoặc nhiệt độ bếp tăng cao do sử dụng trong thời gian quá dài làm áp suất của bình gas mini tăng theo, thì mới an toàn tuyệt đối được.

Từ tháng 05 năm 2016 ,tác giả nhìn thấy được nhược điểm của bếp gas mini trên thị trường tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao nên đã tìm ra giải pháp kỹ thuật : bếp gas mini có thiết bị ngắt gas tự động chống cháy nổ .Ngày 05/12/2016, tác giả tiến hành đăng ký bảo hộ giải pháp kỹ thuật của mình với Cục sở Hữu Trí Tuệ và ngày 27/02/2020 được Cục sở Hữu Trí Tuệ cấp bằng sáng chế độc quyền số: 23251 

Giải pháp kỹ thuật

Mục đích của giải pháp là khắc phục các khuyết điểm của các loại bếp gas mini hiện có trên thị trường, khi sự cố cháy nổ xảy ra, không tự động ngắt gas được.

Để đạt được mục đích nêu trên, giải pháp gắn thiết bị để ngắt gas đặt dưới cần gạt gài bình gas để tạo thành thiết bị tự động ngắt gas trực tiếp van của bình gas mini khi có sự cố cháy nổ.

Thiết bị này hoạt động theo nguyên lý của công tắc nhiệt được sử dụng trong ấm đun siêu tốc ,bao gồm chân đế (1) được gắn vào thành bếp (7) bằng bu long hoặc đinh tán, nằm bên dưới cần gạt gài bình gas (8), thanh cảm biến nhiệt (rơ le nhiệt) (2) cũng được gắn vào chân đế (1), chân đế (1) có trụ đỡ (3) bên trên có chốt cài (4) cài vào thanh ngang (5). Giữa trụ đỡ (3) và thanh ngang (5) có gắn thanh thép đàn hồi hoặc lò xo (6). Thanh ngang (5) nằm dưới cần gạt gài bình gas (8) nên sẽ bị bật xuống khi người sử dụng đẩy cần gạt gài bình gas (8) xuống để sử dụng bếp.

Như đã biết, điểm xì gas thường xảy ra tại điểm tiếp xúc đầu van bình gas vào cụm van gas, do bếp quá cũ, kém chất lượng, người sử dụng gài không khít, đun nấu trong thời gian dài nên các ron cao su bị lão hóa. Khi có ngọn lửa phát sinh ngoài khu vực đầu đốt hoặc khi nhiệt độ của bếp tăng cao, thì sẽ kích hoạt thanh cảm biến nhiệt (2) bật lên, tác động vào thanh ngang (5). Với lực lò xo (6), thanh ngang (5) được bật lên, đẩy cần gạt gài bình gas (8) hướng lên trên ngắt hoàn toàn van của bình gas mini.

Ưu điểm khi sử dụng giải pháp

- Hiệu quả ngắt gas của giải pháp là tuyệt đối, vì ngắt gas ở van bình gas mini chứ không ngắt gas ở bộ phận bếp. Khi nhiệt độ của bếp tăng cao do sử dụng trong thời gian quá dài hoặc khi có ngọn lửa phát sinh ngoài khu vực đầu đốt do bị xì gas, thì sẽ kích hoạt thiết bị ngắt gas tự động, làm đẩy cần gạt gài bình gas bật lên và ngắt hoàn toàn van của bình gas mini. Như chúng ta đã biết, van bình gas mini ở trên đầu của bình gas, khi gài vào bếp, người sử dụng đẩy cần gạt bình gas xuống thì van bình gas sẽ được mở. Do đó, muốn đóng van của bình gas mini lại khi có sự cố như nhiệt độ của bếp tăng lên quá cao hoặc có ngọn lửa phát sinh ngoài khu vực đầu đốt do xì gas, thì người sử dụng phải đẩy cần gạt bình gas lên.

- Thiết bị ngắt gas trên thị trường hiện nay chỉ ngắt gas khi áp suất tăng đột ngột, còn khi nhiệt độ của bếp tăng lên quá cao do sử dụng trong thời gian quá dài hoặc khi ngọn lửa bùng phát ngoài khu vực đầu đốt do bị xì gas, thì không hoạt động; và ngắt ở cụm van gas chứ không thể ngắt van của bình gas mini được nên không phát huy được hiệu quả.

- Thiết bị ngắt gas này khác biệt với các thiết bị ngắt gas khác ở chổ là khi nhiệt độ của bếp tăng lên quá cao do sử dụng nồi quá lớn để đun nấu, nhiệt độ của bếp tăng cao do sử dụng trong thời gian quá dài, khi có ngọn lửa phát sinh ngoài khu vực đầu đốt do bị xì gas thì đều kích hoạt thiết bị ngắt gas hoạt động. Thiết bị sẽ ngắt hoàn toàn van của bình gas, nên nếu có dùng phải loại bếp kém chất lượng thì khả năng an toàn cho người sử dụng vẫn là tuyệt đối. Tốc độ ngắt gas cực nhanh có thể tính bằng phần trăm (%) của giây. Thiết bị ngắt gas gọn nhẹ, lắp đặt dễ dàng vào các loại bếp gas mini hiện có trên thị trường, đồng thời giá thành lại cực thấp.

Giải pháp này được áp dụng cho tất cả các loại bếp gas mini hiện có trên thị trường hiện nay.

Thông tin

Tên tác giả: NGUYỄN THÀNH LÂM

Đơn vị đồng hành

Đơn vị bảo trợ truyền thông