Liệu Minds có thay thế được Facebook?
Trong thời gian gần đây, trên mạng đang nổi lên một phong trào ‘chuyển nhà’ từ Facebook sang một mạng xã hội mới - Minds.com. Được quảng cáo là mạng xã hội ứng dụng công nghệ blockchain, cùng với hàng loạt những tính năng nổi trội, Minds đang gây nên một cơn sốt nhỏ trong giới tiền kỹ thuật số, và dần lan rộng ra những người dùng thông thường. Liệu tiềm năng của Minds.com lớn đến đâu, và liệu có trở thành 1 đối thủ nặng ký của Facebook không?
Giao diện trang chủ của Minds.com
Minds.com - Mạng xã hội thế hệ mới?
Được thành lập từ năm 2015, là thời điểm Bitcoin cùng một vài đồng tiền mã hóa khác bắt đầu phổ biến, Minds được các nhà phát hành định hướng thành một mạng xã hội trên nền tảng Blockchain.
Tính đến cuối năm 2017, đã có hơn 1 triệu tài khoản đăng ký trên Minds.com. Trong đó có hơn 100 ngàn người dùng thường xuyên sử dụng. Lượng người dùng đa số xuất phát từ cộng đồng sử dụng tiền mã hóa.
Gần đây, Việt Nam bắt đầu nổi lên một một phong trào di cư từ Facebook sang Minds. Sở dĩ có cơn sốt ‘chuyển nhà’ này là vì Facebook đang thể hiện nhiều nhược điểm, nhất là đối với giới trẻ.
Thứ nhất, độ tuổi người dùng trên Facebook đã bắt đầu cao dần. Đã có những lớp người dùng đời đầu của Facebook lên chức cha, mẹ và thậm chí có người đã có cháu. Đối với những thanh thiếu niên, việc có một không gian riêng tư, tách biệt với cha mẹ là điều rất được coi trọng - Facebook không còn là một nơi ‘tự do’ đối với lớp trẻ nữa.
Thứ hai, những bê bối liên quan đến dữ liệu người dùng. Vụ bê bối Cambridge Analytica còn chưa nguội, thì mới đây Facebook đã phải đối mặt với nhiều vụ bê bối mới cũng liên quan đến dữ liệu người dùng.
Theo TechCrunch, nhà phát triển câu đố vui NameTests có thể đã để lộ thông tin cá nhân của hơn 120 triệu người dùng Facebook. Và theo báo cáo của New Scientist, ứng dụng bài kiểm tra tính cách myPersonality cũng có thể làm lộ dữ liệu của hơn 3 triệu tài khoản. Uy tín của Facebook đang giảm một cách nghiêm trọng.
Thứ ba, cách thức quản lý tập trung của Facebook đang dần trở nên lỗi thời. Người dùng hiện nay không thích có một bên thứ 3 can thiệp quá sâu vào cuộc sống của họ.
Họ không thích những thông tin họ đọc được là do Facebook chọn lọc. Họ không thích việc thông tin của mình luôn sẵn sàng trong máy chủ để cung cấp cho người khác, kể cả là để phục vụ điều tra tội phạm.
Trong bối cảnh đó, Minds.com nổi lên như là một mạng xã hội cho thế hệ mới, được xây dựng trên nền tảng blockchain tiên tiến, hứa hẹn mang lại cho lớp trẻ những trải nghiệm mà Facebook không thể mang lại.
Các tính năng cạnh tranh của Minds
Nhìn chung Minds cũng tương tự như Facebook và các mạng xã hội khác, họ cung cấp các tính năng cơ bản như: chia sẻ thông tin, hình ảnh, liên kết, đăng các dòng trạng thái, kết bạn, nhắn tin, tham gia hội nhóm.
Tuy nhiên, Minds có những tính năng rất riêng biệt liên quan đến Token Minds của mình. Đó là một đồng tiền mã hóa do Minds phát hành. Người dùng có thể kiếm tiền thưởng token qua những hành động đóng góp cho cộng đồng.
Bạn có thể kiếm điểm từ lượt đăng ký, lượt vote, nhận xét, check-in, hay đóng góp bản dịch, bản lập trình cho mạng xã hội. Những điểm này sẽ được đổi qua token. Những token này có thể được sử dụng để quảng cáo nội dung của bạn, hoặc đổi qua Bitcoin/Ethereum và rút về tài khoản.
Đồng token này giúp hình thành một hệ sinh thái trên Minds.com, và giúp mọi bên tham gia đều có lợi.
Ngoài ra, trên những tính năng thông thường, Minds cũng được cho rằng có lợi thế hơn so với Facebook, như:
- Mọi tin nhắn riêng tư của bạn sẽ được mã hóa, và đảm bảo được bảo mật.
- Được hứa hẹn là sẽ chuyển qua nền tảng blockchain cho mọi tính năng, không có bên thứ 3 nào có quyền quản lý dữ liệu, nghĩa là sẽ không có những vụ bê bối như Facebook.
- Hoàn toàn tự do - Nội dung sẽ không bị kiểm soát bởi ban quản trị hay 1 bên thứ 3 khác. Thay vào đó, nội dung sẽ được hoàn toàn đánh giá qua phản hồi cộng đồng.
NHƯNG
1. Minds chưa phải là một nền tảng mạng xã hội dựa trên Blockchain
Hiện nay Minds mới chỉ ứng dụng công nghệ Blockchain cho các giao dịch sử dụng Token Minds. Những tính năng khác không hề có ứng dụng Blockchain, chúng được xây dựng và vận hành một cách bình thường như các mạng xã hội khác.
Trong những phát ngôn của mình, Minds nhấn mạng rất nhiều rằng họ sẽ ứng dụng Blockchain làm công nghệ nền tảng cho mạng xã hội. Nhưng tương lai này khi nào đến thì chưa ai rõ.
Trên diễn đàn cho lập trình viên, mã nguồn của Minds được công khai: https://github.com/Minds. Bạn có thể truy cập để kiểm chứng.
2. Dữ liệu của Minds hiện giờ vẫn được quản lý tập trung
Vì Minds.com không phải là nền tảng mạng xã hội dựa trên Blockchain, nên nó vẫn được quản lý tập trung. Cụ thể là được quản lý bởi công ty mẹ ở Wilton, Connecticut, Mỹ.
Dữ liệu của bạn vẫn được lưu trên những máy chủ, và thuộc quyền kiểm soát của họ - Tương tự như Facebook, và có nghĩa là vẫn có thể bị rò rỉ dữ liệu.
3. Thuật toán chạy quảng cáo hiện giờ của Minds kém xa Facebook
Minds được xây dựng để trở thành hệ sinh thái, có lợi cho mọi bên tham gia. Nhưng có vẻ đối với nhà quảng cáo, Minds chưa mấy béo bở. Vì thuật toán chạy quảng cáo của Minds kém xa Facebook.
Khi quảng cáo ở Minds, bạn không thể nhắm được đối tượng quảng cáo. Quảng cáo sẽ được xuất hiện đồng đều và ngẫu nhiên cho tất cả người dùng. Cách thức quảng cáo này có vẻ không hiệu quả.
4. Trong điều khoản sử dụng của Minds, có điều luật rằng họ sẽ cung cấp dữ liệu cho Chính phủ nếu bị yêu cầu
Trong thoả thuận EULA (thoả thuận người dùng dịch vụ) của Minds, có điều khoản rằng họ sẽ cung cấp thông tin cho Chính phủ nếu bị yêu cầu. Nghĩa là Minds vẫn bị kiểm soát bởi chính phủ, chứ không phải là ‘tự trị’ như lời đồn.
Thêm nữa là Minds chỉ là 1 công ty bình thường, họ sẽ không có áp lực ngược lại với Chính phủ như gã khổng lồ Facebook. Vì vậy có thể kết luận: dữ liệu của bạn trên Minds còn dễ bị kiểm soát hơn Facebook.
Qua một số luận điểm thực tế, ta thấy Minds vẫn chưa thật sự hấp dẫn như những gì mọi người đang lan truyền. Để thực hiện lời hứa của mình về một mạng xã hội phân tán sử dụng công nghệ Blockchain, và mang lại lợi ích cho mọi bên tham gia, thì Minds còn rất nhiều điều phải làm.
