Vén màn sự sáng tạo của hãng xe điện Tesla

Trên thương trường ngày nay, có rất ít doanh nghiệp vừa thu hút nhiều sự khinh miệt và ngưỡng mộ cùng một lúc như Tesla.

Khi Tesla ra mắt Cybertruck năm 2019, sự đón nhận của mọi người đi theo hai ngã rẽ: Trong khi các nhà phê bình coi đó là bằng chứng nữa cho thấy người sáng lập Elon Musk, CEO Tesla, đã cam chịu thất bại, thì những người ủng hộ lại tiếp tục mua vào sản phẩm này.

Chiến lược khác biệt

Tesla đã chuyển ngành công nghiệp ô tô sang xe điện và đạt được doanh thu tăng trưởng liên tục (vượt 20 tỷ USD vào năm 2019) kể từ khi được thành lập năm 2003. Vào đầu năm 2020, Tesla là nhà sản xuất ô tô có hiệu suất cao nhất về tổng lợi nhuận, tăng trưởng doanh số và giá trị cổ đông dài hạn. Điều này cho thấy Công ty đang có những chiến lược khác biệt đáng được học hỏi.

Tesla đã tập trung toàn bộ nguồn lực vào việc thay đổi ngành công nghiệp ô tô, mang đến những bài học bền bỉ cho bất kỳ nhà đổi mới sáng tạo nào, đặc biệt về cách giành được hỗ trợ của các nhà đầu tư cho các ý tưởng và cách mang lại sự mới mẻ công nghệ đến với thị trường.

Để hiểu chiến lược của Tesla, trước tiên chúng ta cần phải tách hai hoạt động chính của tập đoàn này: Thứ nhất là các động thái thu hút sự chú ý của truyền thông như tung ra Cybertruck hoặc Roadster 2.0 (công ty tuyên bố sẽ tăng tốc nhanh hơn bất kỳ chiếc xe sản xuất nào từng làm).

Thứ hai là các nỗ lực tập trung sản xuất các dòng sản phẩm chủ lực, như các mẫu xe S, X, 3 và Y. Những nỗ lực này nhằm đạt được những điều khác nhau - giành được các nguồn lực để thương mại hóa và tiến hành việc thương mại hóa ý tưởng thực sự. Nhưng cả hai hoạt động này được kết hợp với nhau để hướng đến việc đạt được mục tiêu trung tâm của tổ chức đó là mang đến một sự đổi mới mới cho thị trường.

Có lẽ mục đích thực sự của việc giới thiệu những sản phẩm mới lạ như Cybertruck không phải là để kiếm tiền; họ đang thu hút sự chú ý của mọi người và cố chứng minh rằng Tesla là một trong những công ty sáng tạo nhất thế giới, đặc biệt với mục đích chứng minh khả năng của Tesla để giành được sự hỗ trợ từ các nhà đầu tư và các bên có liên quan phục vụ cho sự đổi mới– cái mà nhóm nghiên cứu gọi tên là vốn đổi mới.

Qua việc phân tích những sự kiện giới thiệu sản phẩm mới của Tesla, chúng ta có thể thấy CEO Elon Musk không chỉ tận dụng thành công trong quá khứ của mình tại Paypal và Space X để giành được sự hỗ trợ cho các dự án trong tương lai, mà còn phát ngôn các ý tưởng thông qua các phương tiện truyền thông lớn như bản thử nghiệm cho sản phẩm Cybertruck, khiến các bên thứ ba liên tục nói về công ty và tạo ra tiếng vang.

Bài học để đời

Kiến trúc phần cứng Tesla là một khối pin phẳng ở chân đế, hai động cơ điện (trước và sau), không có hộp số … cũng mang lại cho nó một lợi thế so với các loại xe điện cạnh tranh được xây dựng trên các kiến trúc xe truyền thống, như trọng tâm thấp hơn, mật độ năng lượng lớn hơn và quản lý pin hiệu quả hơn. Điều này giúp Tesla có thể đánh bại các đối thủ cạnh tranh - những công ty cố gắng tận dụng các bộ phận của kiến trúc xe đốt trong cũ bằng cách đặt pin vào cốp, thay vì một khối phẳng ở phía dưới.

Chiến lược hệ sinh thái Tesla cũng xem xét mức độ của các thành phần riêng lẻ cho các sản phẩm của mình. Bởi vì, các nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng lợi nhuận trong một ngành có xu hướng chảy vào các điểm nút thắt cổ chai - các thành phần làm hạn chế hiệu suất của hệ thống. Trong trường hợp xe ô tô điện, pin là một nút cổ chai đối với hiệu suất của toàn hệ thống vì công suất của chúng hạn chế hiệu suất của hầu hết các ứng dụng. Bằng cách đầu tư mạnh vào pin, Tesla đang đặt cược rằng họ sẽ kiểm soát nút thắt cổ chai và do đó công ty sẽ là trung tâm lợi nhuận, cho tương lai của ngành.

Chiến lược Tesla cũng tính đến cấp độ hệ thống khi đầu tư vào toàn bộ danh mục các sản phẩm phụ bổ sung cần thiết cho người tiêu dùng sử dụng sản phẩm chính của mình. Đây là lý do tại sao Tesla đã xây dựng một mạng sạc cho ô tô của mình trên toàn nước Mỹ.
Trong tương lai, lợi thế này có thể bị xói mòn nếu các nhà sản xuất ô tô khác xây dựng mạng sạc. Nhưng hiện tại, Tesla có lợi thế khi tạo ra khả năng tương tác với các mạng mới như EVgo (công ty cung cấp hệ thống sạc điện với 750 điểm toàn nước Mỹ).

Tesla đã và đang phát triển một chiến lược đa hướng hấp dẫn để thay đổi căn bản một ngành công nghiệp. Các nhà đầu tư đang nhìn thấy tiềm năng tương lai của Tesla, khi giá trị thị trường của công ty hiện đã vượt quá giá trị thị trường kết hợp của cả GM, Ford và FiatChrysler. Các bài học chiến lược có thể rút ra từ Tesla là mạnh dạn thay đổi kiến trúc sản phẩm cốt lõi, định vị chính mình trong các thành phần thắt cổ chai quan trọng của ngành và giải quyết các hạn chế ở cấp hệ thống làm chậm việc áp dụng công nghệ, đồng thời áp dụng một cách tiếp cận hiệu quả để xây dựng vốn đổi mới của mình để giành được các nguồn lực và hỗ trợ cần thiết từ bên ngoài để hiện thực tầm nhìn của mình.

Huỳnh Kim Tôn, Chuyên gia quản trị Chiến lược và Đổi mới sáng tạo

Xem thêm