Khoa học chứng minh: Nếu khó lựa chọn, cứ tung đồng xu
Theo một nghiên cứu về thần kinh học, tung đồng xu là một cách hữu hiệu và nhanh chóng để đưa ra một quyết định quan trọng, bởi vì não vẫn có thể hoạt động ngay cả khi bạn không suy nghĩ gì cả.
Con người có những cách khác nhau khi đứng trước các lựa chọn cực kỳ khó khăn. Có người thì tự đặt ra các câu hỏi trước khi đưa ra quyết định quan trọng. Có người lại chọn những lựa chọn vất vả hơn vì họ cho rằng đó thường là quyết định đúng. Ngoài ra còn có một giải pháp khác: tung đồng xu.
Trong cuốn sách Khoa Học Thần Kinh Giúp Bạn Thông Minh Hơn Và Hạnh Phúc Hơn, tác giả Friederike Fabritius và Hans Hagemann cho rằng: “Việc tung đồng xu thực chất là một cách hữu hiệu khi phải đưa ra quyết định, nhưng có thể không theo cách bạn nghĩ.”
Khi bạn đang giằng xé giữa hai lựa chọn “bên tám lạng, bên nửa cân”, thì hãy tung một đồng xu. Nếu bạn cảm thấy hài lòng và nhẹ nhõm với kết quả của đồng xu, hãy chọn giải pháp đó.
Ngược lại, nếu kết quả tung đồng xu làm bạn bứt rứt và băn khoăn tự hỏi tại sao mình lại dùng đồng xu cho một quyết định quan trọng như thế này, thì hãy lựa chọn điều ngược lại. Khi đó, trực giác sẽ cho bạn biết đâu là quyết định chính xác.
Tuy nhiên, đây không chỉ đơn thuần là cảm tính, mà trực giác cũng có cơ sở khoa học của nó. Theo Fabritius và Hagemann mô tả, hạch nền (hạch đáy não) và thùy đảo (thùy nhỏ của não trước) – hai vùng khác nhau trong não người – đã tạo ra những quyết định trực giác.
Theo đó, hạch nền có chức năng kiểm soát các thói quen cũng như các mô hình vận động lặp đi lặp lại – những yếu tố tạo nên kinh nghiệm của con người. Còn thùy đảo thì có chức năng cảm nhận tình trạng nội tại của cơ thể, cho nên rất nhạy cảm với những thay đổi trong cơ thể người.
Vì vậy khi có vấn đề đặt ra, một cách vô thức, não sẽ hoạt động ngay lập tức - ngay cả khi con người không nghĩ về nó. Do đó, khi bạn đưa ra quyết định có ý thức, não sẽ so sánh nó với kết quả vô thức trước đó.
Nếu quyết định vô thức và quyết định có ý thức của bạn là giống nhau, thì não sẽ có phản xạ gần giống như tự khen thưởng. Tức là, quyết định của bạn không chỉ hợp logic – mà còn phải làm bạn cảm thấy đúng đắn.
Nếu như quyết định vô thức của bạn trái với quyết định bạn chọn, thùy đảo sẽ phát hiện ra những thay đổi bên trong cơ thể - cảm giác có một nguy cơ gì đó, thì có nghĩa là quyết định của bạn không được ổn lắm.
Nếu hạch nền đưa ra một quyết định – nhưng bạn lại chọn điều ngược lại, thì bạn cũng cảm thấy có một nguy cơ gì đó. Vùng vòng cung vỏ não trước (ACC) sẽ tạo ra một tín hiệu điện giống như khi phát hiện lỗi.
Như vậy, hạch nền và thùy đảo là nơi chúng ta tạo ra những quyết định trực giác. Khi bạn đưa ra một quyết định đúng hay sai, cơ thể bạn sẽ biết điều đó. Bạn không thể giải thích tại sao, bạn chỉ cảm nhận được mà thôi, đó chính là trực giác.
Tất nhiên, trực giác có được từ kinh nghiệm, nếu không thì chỉ là đoán mò. Đó là lí do tại sao những biệt đội huyền thoại SEAL của Hải Quân Mỹ có thể phản xạ nhanh chóng như vậy: họ đã thực hành và huấn luyện, thử nghiệm nhiều tình huống khác nhau, và nguồn kinh nghiệm của họ phong phú đến mức họ có thể phản xạ gần như ngay lập tức trước các điều kiện thay đổi khác nhau.
Theo Fabrutius và Hageman, “Mặc dù nhiều người quan niệm sai lầm rằng các quyết định cảm tính thường mang tính ngẫu nhiên và không có cơ sở, nhưng sự thật thì hoàn toàn ngược lại.
Các quyết định trực giác thường là sản phẩm của nhiều năm kinh nghiệm và hàng nghìn giờ tập luyện. Đây là cách hiệu quả nhất để sử dụng kinh nghiệm tích lũy của bạn.”
Để tận dụng những kinh nghiệm có được, khi cần phải đưa ra lựa chọn, hãy tung một đồng xu.
Nếu mặt đồng xu là lựa chọn A và ngay lập tức bạn nghĩ: “Ôi hay quá, đó cũng là điều mình đang nghĩ,” vậy thì hãy chọn A.
Nhưng nếu đồng xu là A và bạn nghĩ: “Có lẽ mình nên tung 3 lần và chọn mặt nào xuất hiện nhiều hơn,” thì B mới chính là quyết định đúng.
Dù B không phải là lựa chọn đúng đi chăng nữa thì cũng không sao, bạn sẽ có thêm kinh nghiệm – và lần tiếp theo trực giác của bạn sẽ mang lại câu trả lời chính xác hơn.
Niên Hồ (Theo INC)
