Khởi chạy Hệ thống dọn rác biển đầu tiên trên thế giới để dọn 3,5 triệu tấn rác trên Thái Bình Dương

Vào ngày 8 tháng 9 vừa qua, hệ thống dọn dẹp rác biển đầu tiên trên thế giới, tên là Hệ Thống 001, đã được khởi chạy và sẽ thu gom rác thải nhựa nằm trong vùng biển Thái Bình Dương - nơi được cho là ‘bãi chứa rác lớn nhất thế giới’.

Hệ Thống 001 bao gồm một hàng rào nổi hình chữ U dài 600 mét với một tấm lưới ba mét được đính kèm bên dưới. Hệ thống này hoạt động nhờ lực đẩy của gió và sóng, hàng rào sẽ di chuyển và gom các mảnh vụn nhựa trôi nổi ở phía trước lại.

Nhờ thiết kế hình chữ U, các mảnh vỡ sẽ tự dồn vào giữa hệ thống. Tốc độ trôi của System 001 nhanh hơn các mảnh nhựa, đảm bảo có thể hút hết tất cả rác trên đường đi giống như một ‘Pacman’ khổng lồ.

Bên cạnh mục tiêu chính là thử nghiệm công nghệ và dọn dẹp rác trong đại dương, Hệ Thống 001 còn hoạt động với mục đích thu thập dữ liệu để cải thiện thiết kế cho các dự án trong tương lai.

Do đó, hệ thống được trang bị cảm biến năng lượng mặt trời, vệ tinh, máy ảnh và đèn điều hướng để truyền đạt vị trí của Hệ Thống 001 tới các tàu thuyền khác và cho phép bộ phận quản lý theo dõi tình trạng của hệ thống và môi trường xung quanh.

Hệ thống này được triển khai tại ‘đảo rác’ Thái Bình Dương (Great Pacific Garbage Patch), khu vực tích tụ nhựa đại dương lớn nhất thế giới. Nằm giữa Hawaii và California, ‘bãi rác’ này chứa 1,8 nghìn tỷ mảnh nhựa, và có diện tích gấp đôi diện tích bang Texas (gấp 4 lần diện tích Việt Nam).

Trong đây chứa các loại rác thải, bao gồm giày dép, túi nylon, và chai nhựa. Những thứ rác thải nhựa này dần dần phá vỡ thành mảnh nhỏ, trôi dạt trên biển hoặc bị các loài động vật biển ăn phải. Điều này đang làm ô nhiễm hệ sinh thái và gây hại đến nhiều loài sinh vật, kể cả con người.

System 001 được xây dựng bởi Ocean Cleanup - tổ chức phi lợi nhuận của Hà Lan với mục tiêu phát triển công nghệ tiên tiến để loại bỏ rác thải nhựa trong đại dương và được tập đoàn A.P. Moller-Maersk và DeepGreen đầu tư.

Ocean Cleanup ước tính Hệ Thống 001 sẽ thu gom và đưa nhựa vào đất liền trong vòng 6 tháng sau khi triển khai. Sau khi vớt nhựa ra khỏi biển, Ocean Cleanup sẽ tái chế nguyên liệu thành sản phẩm và sử dụng tiền thu được để hỗ trợ cho dự án hiện tại hoặc tài trợ cho các hoạt động dọn dẹp biển khác.

Điều này sẽ đánh dấu lần đầu tiên chúng ta thành công thu gom rác thải nhựa trôi nổi trong biển và đại dương. “Trong 60 năm, loài người đã vứt nhựa vào đại dương; từ giờ trở đi, chúng tôi sẽ vớt chúng ra”, Boyan Slat, người sáng lập và giám đốc điều hành của The Ocean Cleanup nói.

Mục tiêu của Ocean Cleanup là giảm lượng nhựa trong đại dương xuống ít nhất 90% vào năm 2040.

Sau khi dự án này thành công, Ocean Cleanup có dự định mở rộng quy mô lên một ‘hạm đội’ bao gồm khoảng 60 hệ thống tập trung vào việc dọn dẹp rác ở ‘đảo rác’ Thái Bình Dương trong hai năm tới.

Ocean Cleanup ước tính rằng ‘hạm đội’ này có thể loại bỏ được một nửa lượng nhựa trong ‘đảo rác’ Thái Bình Dương sau 5 năm.

Linh Nguyễn Lê (Theo The Ocean Cleanup)