Sấy nông sản rẻ, đẹp bằng công nghệ bơm nhiệt của Việt Nam
Thiết bị sấy nông sản bằng công nghệ bơm nhiệt được nghiên cứu và sản xuất trong nước, dù chỉ có giá bằng 40% so với thiết bị cùng loại ngoại nhập nhưng vẫn giữ được màu sắc và hương vị nông sản.
Đó là khẳng định của ông Lê Thanh Tùng - Công ty Cổ phần máy nông nghiệp Santavi tại Hội thảo “Giới thiệu một số công nghệ sấy nông sản ưu việt” do Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức ngày 9/10.
Đa dạng công nghệ sấy
Hiện nay, sấy vẫn là phương pháp bảo quản nông sản sau thu hoạch được áp dụng rộng rãi. Những công nghệ sấy phổ biến gồm sấy tuần hoàn bằng khí nóng, nhà phơi sấy dạng Parabol, sử dụng hệ thống tách ẩm (bơm nhiệt), sấy thăng hoa… Trong đó, mỗi công nghệ có những ưu, nhược điểm riêng và phù hợp với các loại sản phẩm khác nhau.
Với phương pháp sấy tuần hoàn bằng khí nóng, không khí được làm nóng và thổi qua vật phẩm sấy rồi lấy đi lượng ẩm cho đến khi sản phẩm sấy đạt độ khô yêu cầu. Lượng khí nóng ẩm được xả một phần ra ngoài buồng sấy.
Phương pháp này có ưu điểm linh động, dễ di chuyển và có nhiệt độ sấy cao lên đến 150 độ C. Các sản phẩm sấy phù hợp là các loại hạt như đậu, macca… hay các loại thực phẩm có tẩm ướp gia vị như mực, cá, khô gà…
Trong khi đó, nhà phơi sấy Parabol sử dụng nguyên lý đối lưu tự nhiên của dòng khí, kết hợp các tấm thu nhiệt Policacbonate để hấp thụ nhiệt và giữ nhiệt trong nhà sấy. Phương pháp này có thể áp dụng hệ thống tách ẩm để sấy cả ngày và đêm.
Nhà phơi sấy dạng này tận dụng được nguồn nhiệt sạch là năng lượng mặt trời và cách ly được thực phẩm với các yêu tố mưa, côn trùng, bụi bẩn… Tuy nhiên, phương pháp này không linh hoạt và chỉ phù hợp tại các địa phương có số giờ nắng cao. Tại Củ Chi - TP.HCM có các nhà sấy nấm đang sử dụng hiệu quả phương pháp này.
Ngoài ra, các sản phẩm, dược liệu quý, đòi hỏi yêu cầu bảo quản khắt khe như sâm ngọc linh, đông trùng hạ thảo, sữa ong chúa… được sấy bằng phương pháp sấy thăng hoa để giữ tối đa chất lượng sản phẩm. Với phương pháp này, gần như hoàn toàn lượng nước trong vật phẩm sấy được lấy bằng cách làm bay hơi nước ở thể đông lạnh và môi trường áp suất chân không thấp.
Sẵn sàng thay thế thiết bị ngoại nhập
Trong các công nghệ sấy hiện nay, sấy bơm nhiệt sử dụng công nghệ lạnh để làm khô đang được sử dụng rất rộng rãi bởi ưu điểm phù hợp với những nông sản có giá trị cao, cần giữ màu sắc, hương vị. Theo đại diện của Santavi, các sản phẩm sử dụng công nghệ này đang được sử dụng tại nhiều địa phương như Kiên Giang, Bến Tre, TP.HCM, Lâm Đồng…
Trong máy sấy bơm nhiệt, không khí sau khi được sấy khô và gia tăng nhiệt độ sẽ được thổi lên vật phẩm sấy để lấy đi lượng ẩm. Không khí mang ẩm sẽ được hút qua giàn lạnh để tách nước và tiếp tục được gia nhiệt trước khi thổi lại buồng sấy.
Thiết bị sấy nông sản bằng công nghệ bơm nhiệt của Công ty Cổ phần máy nông nghiệp Santavi được nghiên cứu và sản xuất trong nước, có giá thành chỉ bằng 40% so với thiết bị cùng loại ngoại nhập mà vẫn giữ được màu sắc và hương vị của nông sản. Hiện công ty đang có các mẫu thiết bị có thể sấy từ 180 kg đến 1080 kg sản phẩm tươi mỗi mẻ. Thời gian sấy từ 8 - 14 giờ tùy sản phẩm.
“Ưu điểm của công nghệ này là rút ngắn thời gian làm khô, tiết kiệm năng lượng, hạn chế tác động nhiệt độ cao lên chất lượng sản phẩm; đồng thời, giữ được màu sắc, hương vị sản phẩm sấy.”, ông Lê Thanh Tùng nói thêm, “Chúng tôi đang nghiên cứu và chế tạo các buồng sấy dùng các công nghệ trên bằng container tái chế để giảm giá thành thiết bị còn khoảng 50% so với hiện tại”.
Phạm Sơn - Khampha.vn