Nhật ký innovation: Dọn nhà - dọn lòng - và nói thương nhau đi
Tôi đáp chuyến bay muộn về biển ngày đầu năm, để làm một việc rất cũ: nói với các đồng sự của mình ở Vườn ươm Doanh nghiệp Đà Nẵng là còn món nợ với các doanh nghiệp vừa và nhỏ cần được gia tăng hàm lượng công nghệ trong cuộc cạnh tranh mới. Mải mê với khởi nghiệp, với công nghiệp bốn chấm làm gì, khi mà các doanh nghiệp đang cày cục cố gắng tạo ra sức mạnh của nền kinh tế thì mình cứ làm lơ…
Khuya lắm, chú Võ Duy Khương, nguyên phó chủ tịch UBND Đà Nẵng vẫn ngồi, cười hiền lành khi nghe tôi nói: “Con thương chú quá đi…”. Ừ, nhiều lúc nói một lời thương cũng khó, nói xong thấy lòng nhẹ hẫng. Những kế hoạch, chỉ tiêu, tính toán cột mốc này nọ, trở thành ít ý nghĩa và giản đơn hơn, khi người ta nói là thương nhau…
Sân bay đông, hình như sự hối hả ở sân bay Sài Gòn là bất tận. Tôi thích những chuyến bay, vì đó là thời gian “đông cứng” lại, không có liên hệ với thế giới bên ngoài, không có kết nối internet, và có thời giờ cho riêng mình.
Tôi mở email ra, lơ đãng nhìn các bức thư được gửi tự động của các tổ chức khởi nghiệp mà mình đã đăng ký, bỗng dừng lại, khi thấy E27 – tờ báo hàng đầu khu vực Đông Nam Á về khởi nghiệp – có cái tiêu đề email lạ lùng: Bạn ngủ đủ không?
Cứ tưởng là có startup nào đó về chăm sóc giấc ngủ mới gọi được vốn nhiều triệu đô, hoá ra không, là lá thư của ban biên tập E27, thủ thỉ: “Ngủ đủ giấc luôn là một thách thức lớn của tôi. Ai mà chẳng biết ngủ 4 tiếng cho một ngày làm việc điên cuồng là rất hại cho sức khoẻ, nhưng chúng ta toàn là những kẻ phớt lờ chuông báo giờ đi ngủ (à, tôi có cái đồng hồ báo giờ ngủ).
Tất cả là chuyện “ráng chút nữa” cho công việc, chẳng hạn đọc thêm một chương sách chuyên ngành, là tôi phát hiện ra đã 3 giờ sáng… Vậy thôi, ngủ đủ giấc là kế hoạch lớn nhất của tôi trong năm 2019? Còn bạn?”.
Bật cười, vì tờ báo chuyên cổ vũ giới trẻ phải làm việc nhiều hơn, nỗ lực nhiều hơn, sáng tạo nhiều hơn, lại dành chuyên đề quan trọng nhất năm chỉ để nói chuyện ngủ.
Kendrick Nguyễn - Đồng sáng lập quỹ đầu tư Republic
Ơ, nhưng mà email tiếp theo của Republic – nền tảng đầu tư vốn cộng đồng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp của Mỹ do một “siêu nhân người Việt” làm đồng sáng lập – cũng nói chuyện y chang: “Doanh nghiệp khởi nghiệp và nhà đầu tư nên đặt sức khoẻ tinh thần của mình làm ưu tiên trong năm 2019”.
Họ giải thích: “Thúc ép – Nỗ lực hơn nữa – Phải làm cho được. HÌnh như đó là thần chú của cuộc đời những người đang muốn tạo ra những thay đổi lớn trong tương lai. Khi mà Elon Musk làm xe tự lái và phóng tên lửa lên không trung, Jack Dorsey vật lộn để hai công ty đã lên sàn của mình hoạt động hiệu quả, thì thật khó để nói rằng, làm việc 40 giờ mỗi tuần, chăm sóc bản thân và kiên nhẫn một chút mới là cách tốt nhất để đầu tư cho doanh nghiệp của mình”.
Bản tin này trích lại lời của Alexis Ohanian – đồng sáng lập của một trong những startup đình đám nhất Reddit và Innitialized Capital, nói rằng: “Ý tưởng về chuyện phải làm việc mỗi giờ, bất kể ngày tháng, và luôn luôn chưa cố gắng đủ, chính là chất độc lớn nhất tiêu diệt những công ty khởi nghiệp – lẽ ra là tốt nhất thế giới”.
Và một nghiên cứu mới nhất của Mỹ chỉ ra rằng, những người khởi nghiệp quá tham vọng có tất cả chỉ số trầm cảm, muốn tự tử và hàng loạt những vấn đề tâm lý khác đều tệ hại hơn người bình thường rất nhiều…
Tự dưng, đọc tới đây, lại nhớ cuộc nói chuyện đầu năm hơi ngẫu nhiên với chị Phi Vân, người đang gây sốt với tập sách “Tôi – tương lai, thế giới”. Chị hỏi: “Có bao giờ em buồn không?” – “Chị thì sao?” – “Chị nói với mọi người là chị cũng bị khủng hoảng hoài chớ gì…”.
Doanh nhân Nguyễn Phi Vân
Xong hai chị em ôm nhau, cười hỉ hả. Đời mà, ai lại không đi qua những khó khăn, va vấp. Dừng lại một chút, tìm cách ngủ cho ngon, và hiểu rằng mình vẫn luôn được ai đó trên cuộc đời này yêu thương…
Về nhà, tự thấy nên dọn dẹp chỗ làm việc cho tươm tất chút, rũ bỏ những quá khứ đã ba năm không cần dùng đến nữa. Lưu trữ những kỷ niệm là tốt, nhưng đừng để quá khứ làm phiền bản thân mình trong hành trình đi tới tương lai.
Xé một bức thư cũ, gọi điện thoại cho một người quen xưa, nhắn một cái tin nói rằng mình tự dưng thấy nhớ ai đó… Âu cũng là việc hay những ngày bận rộn cuối năm. Dọn nhà, tranh thủ dọn lòng mình cho tươm tất, để những điều may mắn mới còn có chỗ mà ùa về.
Xin khép lại bằng chuyện của Ami Lê, chàng trai từng giành giải quán quân của cuộc thi khởi nghiệp lớn nhất cả nước TechFest: “Năm mới, hai cam kết cho bản thân xuyên suốt năm là: Tập thể dục mỗi ngày; đọc Kinh Thánh mỗi ngày. Và sẽ đặt báo thức mỗi ngày lúc 5:59 sáng, cho đủ thời gian nuôi dưỡng tâm hồn của mình…”.
Ừ, bạn có muốn nhắn cho ai đó trong những ngày chộn rộn này, rằng bạn thương người ta lắm không?
Bung Trần
Từ ngày 24.12, Bung sẽ phụ trách chuyên mục “Nhật ký innovation”, để kể lại chuyện buồn vui trong thế giới khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Bạn có chuyện gì hay, hãy meo cho Bung một tiếng tại tranbung@khampha.vn nhen.
